Straatfotografie..., wat is dat nu eigenlijk?

Ruud van der Lubben
8 jaar geleden

Dit is meestal de eerste vraag waarmee ik mijn workshops en lezingen begin. Er wordt nogal eens het een en ander gepubliceerd onder de noemer straatfotografie, waarbij ik me afvraag of de makers van het materiaal ooit wel de moeite hebben genomen eens op te zoeken wat dit fenomeen nu eigenlijk inhoud.

Straatfotografie

Volgens Wikipedia is straatfotografie het volgende; straatfotografie is een genre binnen fotografie waarbij mensen op publieke plaatsen zoals straten, parken en metrostations gefotografeerd worden zonder dat ze zich daar bewust van zijn. Het is een kunstzinnige vorm van candid-camera-fotografie die natuurlijke in plaats van geposeerde foto’s oplevert. Straatfotografie blijft evenwel een moeilijk te definiëren genre, omdat het zich op het kruispunt bevindt van documentaire-fotografie, het toeristisch kiekje en het fotojournalisme dat zich op diverse feiten richt.

Verwant aan documentaire en journalistieke fotografie

Straatfotografie is verwant aan documentairefotografie en journalistieke fotografie, met dit verschil dat niet de inhoud, maar de kunst van het fotograferen voorop staat. Een straatfotograaf werkt niet in opdracht en gaat als een vrijbuiter op jacht naar een unieke foto die op het intuïtief juiste moment wordt genomen. Denk aan "le moment décisif" van Henri Cartier-Bresson. Het primaire doel is expressief..., een subjectieve indruk geven van de ervaring van het dagelijkse leven in een stad.

Ik zie wel eens foto's langskomen van bijvoorbeeld een rijtje oude roestige fietsen die op straat gefotografeerd zijn, waarbij de maker dit publiceert onder de noemer straatfotografie met als argument dat de foto "toch op straat is gemaakt?" Dat is nu dus juist géén straatfotografie.

Candid opname?

Het hoeft wat mij betreft niet altijd een candid opname te zijn. Ik kan me veel situaties indenken waarbij de fotograaf wel degelijk een sturende functie heeft gehad of zou kunnen hebben om een bepaald verhaal te vertellen, en dat is nu precies waar wat mij betreft straatfotografie om gaat. Het vertellen van een verhaaltje, vaak slechts in een notedop, maar in ieder geval een foto waarbij de beschouwer een handvat gegeven wordt er een verhaal van te maken.

Wanneer wel, wanneer geen straatfotografie?

Ik zie wel eens foto's langskomen van bijvoorbeeld een rijtje oude roestige fietsen die op straat gefotografeerd zijn, waarbij de maker dit publiceert onder de noemer straatfotografie met als argument dat de foto "toch op straat is gemaakt?" Dat is nu dus juist géén straatfotografie. Ten eerste figureert er dan een persoon in, en er wordt meteen een "verhaaltje" verteld. Zó klein kan dus het verschil tussen wél of géén straatfotografie zijn!

Als je op zoek bent naar situaties om op straat te fotograferen dan is het altijd zaak te kijken naar mensen die om de één of andere reden zich onderscheiden van hun omgeving. Dat kan iemand zijn die loopt te slepen met een groot pakket, met een ladder of noem maar iets anders. Op zo'n moment wordt iemand een dankbaar onderwerp.

Reacties van voorbijgangers

Ik maak zelf vaak dankbaar gebruik van etalages of straatposters waarbij ik dan fotografeer hoe mensen reageren op dit soort zaken. Is het je wel eens opgevallen dat als je een camera richt op een bepaald onderwerp, andere mensen dan direct gaan kijken waar jij je camera op richt? Dit effect is heel goed bruikbaar. Je neemt een bepaalde positie in en wacht vervolgens op hoe voorbijgangers reageren.

In een volgend blog ga ik in op wat er wél en niet mag op straat!

Auteur

Ruud van der Lubben

Ruud van der Lubben is verkoopspecialist bij Cameranu in de winkel op Urk. Ruud fotografeert al ruim 35 jaar op professionele basis. Straatfotografie is zijn passie, met Robert Doisneau en Henri Cartier Bresson als inspirerende voorbeelden. Over zijn apparatuur van Fujifilm raakt hij niet uitgepraat.

Bekijk alle berichten

Blijf op de hoogte

Houd mij op de hoogte van laatste nieuwtjes, interessante blogs en aanbiedingen.