Op safari in Nederland..., fotograferen in de dierentuin

Pauline Helders

7 jaar geleden

Droom je van exotische oorden waar je de meest fantastische foto's van schitterende dieren kunt maken? Helaas zijn dergelijke bestemmingen niet voor iedereen weg gelegd. Gelukkig zijn er plekken in de buurt waar je ook fantastische foto's kunt maken van schitterende dieren; de dierentuin! De dierentuin nieuwe stijl is een verademing voor mens en, naar ik hoop ook voor, dier. En met mens bedoel ik hier uiteraard de fotograaf. De dierentuin nieuwe stijl huisvest dieren in een veel natuurlijker omgeving zoals bijvoorbeeld een eilandje met veel groen en een waterafscheiding in plaats van ontsierende tralies. Ottertjes die tussen de stenen spelen met schelpjes, brullende gibbons hoog in de boomtoppen..., je vergeet even dat je gewoon in een dierentuin loopt.

Ga op een rustig tijdstip

Ga erheen zodra de deuren openen, dan is het nog heerlijk rustig. Bij voorkeur vermijd je schoolvakanties en feestdagen en als je de mogelijkheid hebt, ga dan op een doordeweekse dag. Eén onrustig tijdstip hoeft wat mij betreft niet vermeden te worden en dat is de voedertijd. Probeer een mooi plekje vooraan te bemachtigen, dit schouwspel kan leuke platen opleveren.

Telelens en statief

Neem, als je die bezit, een telelens en een statief of monopod mee. Een statief is vaak wat lastig neer te zetten maar een monopod kun je eigenlijk overal goed kwijt en geeft toch behoorlijk wat stabiliteit. Zet de beeldstabilisatie uit als je vanaf statief fotografeert, maar laat hem aan staan als je een monopod gebruikt. Als je een erg vaste hand hebt kun je natuurlijk uit de hand schieten maar in sommige parken kan het behoorlijk schaduwrijk zijn, waardoor je langere sluitertijden en meer kans op bewegingsonscherpte hebt. Komt je sluitertijd onder de 1/60 sec. dan kom je in de gevarenzone. Je kunt natuurlijk ook extra ondersteuning zoeken door tegen iets aan te leunen zoals een paal of een boom. Of leg je camera op bijvoorbeeld een bankje.

Kies je momenten

Mijn advies is niet te proberen de hele dierentuin vast te leggen, maar een paar fotogenieke dieren uit te kiezen en je daar op te concentreren. Je kunt beter een uur bij mooie baardaapjes doorbrengen, zodat je daar in ieder geval één mooie foto aan over houdt, dan thuiskomen met honderden foto's van veel verschillende dieren met de conclusie dat er niet zoveel bruikbaars tussen zit. Let op een mooie achtergrond als je dieren fotografeert, die voegt echt iets aan het beeld toe. Denk ook aan ruimte rondom je onderwerp, het dier hoeft er echt niet altijd beeldvullend op te staan. Juist alleen een detail van een dier in beeld brengen kan ook een goed idee zijn. Probeer ontsierende dingen als hekken zoveel mogelijk te vermijden. Is de compositie niet goed, doe een stapje naar voren of opzij. Neem de tijd.

Fotografeer dieren vanuit ooghoogte

Een lage positie doet het altijd goed, probeer op ooghoogte te komen. Zak door je knieën of ga zelfs op de grond liggen. Negeer de meewarige blikken die je vervolgens worden toegeworpen. Zorg dat je kleding en schoenen draagt die hier tegen kunnen. Laat de camera niet het scherpstelpunt bepalen maar stel scherp op de ogen. Plaats je onderwerp niet altijd in het midden en houd rekening met de kijk- of looprichting van het dier. Geef het daar juist ruimte. Wijk vervolgens ook weer af van deze regels, zodat niet elke opname hetzelfde wordt. Probeer creatief te zijn.

Fotografeer met een open diafragma

Fotografeer met een open diafragma (laag f-getal) voor weinig scherptediepte of met een dichter diafragma (hoog f-getal) voor veel scherptediepte. Dit is een kwestie van persoonlijke smaak en voorkeur. Bedenk vooraf wat je scherp in beeld wilt hebben en stem daar je diafragmakeuze op af. Zet je camera op de diafragma voorkeuzestand, de camera zoekt er dan zelf de juiste sluitertijd bij, of fotografeer op manual voor wat meer artistieke vrijheid.

Houd de sluitertijd in de gaten om bewegingsonscherpte te voorkomen. Stelregel is dat als je op 300mm fotografeert je eigenlijk een sluitertijd aan moet houden van minimaal 1/300, en voor 200 mm minimaal 1/200 enzovoort. Verhoog je ISO-waarde om dit te bewerkstelligen. Kies sowieso een open diafragma (laag f-getal) om door gaas of glas heen te fotograferen. Plaats je zonnekap tegen het gaas en zorg ervoor dat er geen zonlicht op het gaas valt, anders werkt het niet. Je zult zien dat het gaas volledig wegvalt in de opname door de geringe scherptediepte.

Al-servo

Als je beweeglijke dieren fotografeert is het handig je camera op AI-servo te zetten, dan blijft je camera continue scherpstellen op het onderwerp. Je kunt je toestel ook zo instellen dat er reeksopnamen gemaakt worden in plaats van een enkel beeld. Er worden continue opnamen gemaakt zo lang als je de ontspanknop ingedrukt houdt. In de praktijk zitten er dan altijd enkele scherpe beelden tussen.

Nabewerking

Eenmaal thuis met betrekking tot de nabewerking nog de volgende tips. Heb je toch ontsierende zaken in beeld maak dan een dusdanige uitsnede dat het ongewenste element wegvalt. Als je flink cropt verlies je wel veel pixels maar zolang je de foto niet als kunstwerk van 180x120 aan de muur hangt, is dat niet zo erg. Zet ook eens een dierenportret om in zwart wit, je zult zien dat dat een heel fraai resultaat kan opleveren.

Allemaal beestjes

Behalve een dierentuin bezoeken is het ook heel leuk om een vogelpark of een vlindertuin te bezoeken of een roofvogelshow bij te wonen. Onderschat bovendien de mogelijkheden van een kinderboerderij of hertenkamp niet, deze plekken zijn niet alleen leuk voor kinderen. Als laatste advies wil ik meegeven dieren altijd met respect te benaderen, dan krijg je ook een respectabel eindresultaat. Enjoy!