Filters zijn gemaakt van glas of kunststof en kun je op of voor de lens van je camera plaatsen. Hiermee bescherm je de lens of beïnvloed je het licht dat binnenkomt. Een filter bevestig je op een objectief met behulp van de aanwezige schroefdraad of met een speciale filterhouder. Er bestaan ronde, vierkante en rechthoekige filters en ze er zijn in vele soorten en maten!
De grootste verschillen tussen filters zitten in de kwaliteit van het glas, de vatting en de coating waarmee een filter is afgewerkt. Een vatting van metaal is bijvoorbeeld robuuster dan een vatting van kunststof. Sommige coatings optimaliseren de lichtdoorlatendheid van een filter. Ook zijn er coatings die reflecties reduceren en zelfs water-, vet-, stof- en zelfs kraswerend zijn. Hoe beter het glas, de vatting en de coating van een filter zijn, hoe beter de kwaliteit van je foto’s is en hoe hoger de prijsklasse van een filter is. Koop een filter dat in verhouding is met de kwaliteit van je objectief. Let er goed op dat je een filter in de juiste filtermaat bestelt.
Een rond filter wordt ook wel een "schroef filter" genoemd omdat je deze snel en eenvoudig op de schroefdraad van je objectief kunt plaatsen. Plaats het filter voor de lens en draai het voorzichtig aan, net als met de dop van een fles. Om het filter er vanaf te halen, draai je het filter gewoon weer los. Let er op dat je het filter niet te strak aandraait, vast is vast.
Vierkante en rechthoekige filters worden ook wel "insteek filters", "schuif filters", of "voorzet filters" genoemd. Omdat je deze in een speciale filterhouder moet plaatsen. Eerst bevestig je de houder op je lens en daarna schuif je het filter er van bovenaf in. Meestal kun je in deze houders meerdere filters voor elkaar plaatsen.
Door te fotograferen met een grijsfilter of een polarisatiefilter kun je eindresultaten behalen die je niet kunt bereiken met software voor beeldbewerking. Met een grijsverloopfilter kun je bijvoorbeeld meteen het verschil tussen licht en donker van het landschap en de lucht naar elkaar toe brengen. En met een polarisatiefilter ben jij volledig de baas over de intensiteit van spiegelingen en lichtreflecties in het beeld.
De kwaliteit van een filter is bijna net zo belangrijk als de kwaliteit van je lens. Het kan zijn dat een filter de beeldkwaliteit negatief beïnvloedt, bijvoorbeeld dat de scherpte minder wordt. Je hebt een snellere kans op lensflares en er is een kans op condensvorming.