Hoe maak je foto’s met een lange sluitertijd?

Foto’s met een lange sluitertijd zijn bijzonder omdat je iets anders ziet dan dat je met het oog kunt waarnemen. Je ziet de wereld op een andere manier en het is leuk om te experimenteren met deze techniek. Wat heb je nodig voor long exposure fotografie en hoe maak je die dromerige foto’s?

Wat heb je nodig voor lange sluitertijd fotografie?

Je hebt een camera nodig waarbij je handmatig de instellingen zoals sluitertijd, ISO en het diafragma kunt bepalen. Een stevig statief en een afstandsbediening zorgen ervoor dat er geen bewegingsonscherpte ontstaat tijdens het fotograferen.

• Camera en objectief
• Een stevig statief met een statiefkop
• Afstandsbediening voor je camera
• Grijsfilters en/of grijsverloopfilters
• Een houder voor de filters
• Schoonmaakdoekje
• Eventueel een klein zaklampj e

Handig om te weten

Een goede voorbereiding is het halve werk en dat geldt ook voor het klaarzetten van je spullen. Pak vierkante of rechthoekige grijsfilters altijd in een hoekje vast. Poets vooraf thuis je filters goed op, maar neem een doekje mee om ze ook op locatie schoon te kunnen maken. Een klein zaklampje is handig voor wanneer je ‘s avonds op pad gaat, zeker als je de knoppen en de aansluitingen van je camera nog niet feilloos kent.

Wat is het effect van een lange sluitertijd?

Zolang de sluiter van je camera open staat, dringt er licht door tot de sensor van je camera. Wanneer er in die tijd beweging in beeld is, dan wordt dit ook opgevangen op de sensor. Zo kun je het lichtspoor van voorbijrijdende auto’s en de beweging van wolken of water vastleggen. Je hebt het vast wel eens gezien op een foto: rode of gele strepen die door het beeld gaan. De wolken zie je ‘vervaagd’ alsof het echt waait in beeld en stromend water veranderd in een zachte, soms zelfs melkachtige, massa.

Hoe maak je lange sluitertijd foto’s?

Het is voor long exposure fotografie het makkelijkste om volgens een stappenplan te werken. Zo kun je niets vergeten en weet je zeker dat je met haarscherpe foto’s thuiskomt! In het onderstaande plan gaan we uit van het maken van een landschapsfoto:

• Bevestig je camera op het statief
• Sluit de afstandsbediening aan op je camera
• Zet de beeldstabilisatie van je camera en lens uit
• Zet het instelwiel van de camera op handmatige instellingen
• Bepaal de beeldhoek en de juiste compositie
• Stel de gewenste ISO en het diafragma in
• Controleer welke sluitertijd je nodig hebt voor een juiste belichting
• Stel handmatig scherp en maak vervolgens een testfoto
• Bekijk de foto en experimenteer met de sluitertijden
• Gebruik een grijsfilter of de Bulb-stand voor een nóg dramatischer effect
• Controleer nogmaals of de scherpstelling goed is
• Maak de foto nog een paar keer

Wanneer heb je een grijsfilter nodig?

Veel foto’s met een lange sluitertijd worden ‘s nachts of ‘s avonds gemaakt, maar het kan ook overdag. Denk maar eens aan foto’s van een waterval in een landschap. Als je overdag in de stad fotografeert, dan heb je soms niet eens een grijsfilter nodig om tot een goede belichting te komen met een lange sluitertijd. Ben je aan het fotograferen op een open vlakte? En bewegen het water en de wolken nét wat te langzaam voor het gewenste eindresultaat of heb je veel lucht in beeld? Dan heb je grijsfilters nodig!

Wat is een grijsfilter?

Een grijsfilter of grijsverloopfilter is een filter dat je op het objectief schroeft of in een speciale filterhouder plaatst. Deze filters hebben geen invloed op de kleuren van je foto, maar enkel op hoeveel licht er doordringt tot de camera sensor. Grijsfilters zijn verkrijgbaar in meerdere gradaties qua dichtheid. Hoe ‘dichter’ en dus sterker het filter is, hoe minder licht er op de sensor van je camera komt en hoe langer jij de sluitertijd kunt instellen zonder de foto te overbelichten.

Bekijk alle ND filters

Bereid je goed voor

De wind heeft invloed op de snelheid van de wolken en hoe heftig het water beweegt. Als het volledig windstil is, dan heeft het weinig zin om op pad te gaan voor het maken van long exposure beelden. Weet je waar je heen wilt om foto’s te maken? Bekijk van te voren online of met een app naar de weersverwachting. Zijn er wolken? Hoe hard waait het? Hoe laat is het eb of vloed? Dat zijn allemaal details die je van te voren op kunt zoeken.

Fotograferen met de Bulb-modus

Bij veel camera’s is het zo dat de maximale sluitertijd in de handmatige modus niet langer is dan dertig seconden. Maar met de Bulb-stand is het mogelijk om met nóg langere sluitertijden te werken. Zelfs minutenlang. Met de afstandsbediening voor je camera bepaal jij precies wanneer de sluiter open gaat en wanneer deze weer dicht gaat. Gebruik dan bijvoorbeeld de stopwatch- of wekkerfunctie van je telefoon om de tijd bij te houden.

Hoe laat je mensen uit beeld verdwijnen?

Door te fotograferen met een extreem lange sluitertijd, kun je voorbijlopende mensen uit een straatbeeld laten ‘verdwijnen’. Mensen lopen meestal snel voorbij en hoe langer jouw sluitertijd is, hoe sneller ze uit het beeld zullen verdwijnen. Dit is bijvoorbeeld handig bij het maken van architectuurfoto’s. Het kan zijn dat je meerdere foto’s met elkaar moet combineren in de nabewerking voor het creëren van een compleet verlaten straatbeeld.

Lightpainting in het donker

Tekenen met licht, dat is letterlijk wat lightpainting is. Ook hier heb je een lange sluitertijd voor nodig. Door met een lichtbron te bewegen terwijl de sluiter van je camera openstaat, kun je lichtsporen maken of met maar één lamp verschillende kanten van een onderwerp belichten. Voor lightpainting worden vaak allerlei creatieve lichtbronnen gebruikt!

Meer lezen?