7x inspiratie voor tabletop fotografie

Alco van Ingen

3 jaar geleden

Wist je dat je thuis een hoop lol kan beleven als fotograaf? Met een tafel en wat simpele hulpmiddelen kun je je dagenlang vermaken! Deze vorm van fotografie noemen we ‘tabletop fotografie’ en is inmiddels één van mijn favorieten geworden. Als fotograaf heb je geen excuus om je te vervelen, je kunt hooguit wat gezinsleden in de weg zitten... In dit blog geef ik je zeven ideeën voor tabletop fotografie waar je binnenshuis mee aan de slag kunt gaan.

Voorbeeld 1: Een CD met waterdruppels

Doe dit in een kamer die zo donker mogelijk is. Zet je camera op statief bij de tafel en sluit eventueel de draadontspanner of afstandsbediening aan. Leg de CD met de niet bedrukte kant naar boven op een zwart vel papier op de tafel en zorg ervoor dat je met de camera naar beneden op de CD kunt ‘kijken’. Pak het kopje en doop je vinger in het water. Als je je vinger uit het water haalt, blijft er als het goed is een druppel aan je vinger hangen. Doe de druppel op de CD en druppel ‘m op deze manier vrijwel helemaal vol met een klein beetje tussenruimte tussen de druppels.

Neem de CD in zijn geheel of voor een deel in beeld. Stel de camera in op de M-stand en zet de sluitertijd op Bulb (één klikje verder na 30”). Stel het diafragma in op f/11 of f/16 en zet de ISO-waarde op ISO 100. Stel handmatig scherp op de CD en zet de autofocus uit. Zorg er nu voor dat de kamer goed donker is en dat je zelf ook niets meer ziet. Terwijl je nu een foto maakt, schijn je met het zaklampje over de CD heen. Varieer zoveel mogelijk met de bewegingen per foto. Elke beweging levert een andere foto op. Experimenteer zoveel mogelijk!

Als het goed is, zou je een vergelijkbaar resultaat als het voorbeeld hieronder moeten krijgen. Mochten je foto’s te donker of te licht worden, afhankelijk van het lampje dat je gebruikt, pas dan je diafragma of ISO-waarde aan.

Wat heb je nodig?

• Handmatig instelbare camera
• Een 18-55mm of 24-70mm lens
• Statief en afstandsbediening
• Groot vel zwart papier (ca. 50 x 75cm)
• Kopje met water
• Zaklamp
• CD

Voorbeeld 2: Spirografie

Het maken van spirografische vormen is een stapje moeilijker. Vroeger had je in de winkel van die mooie, ronde tandwieltjes waar je een potlood of pen in kon zetten, waarmee je op papier de mooiste vormen kon maken. Die bestaan nog steeds, maar helaas zijn ze niet zo makkelijk te gebruiken voor deze foto’s. Wie had er ooit gedacht dat je met één lampje en een touwtje ook zulke prachtige effecten kunt krijgen?

In mijn voorbeeld heb ik een multi-color lampje gebruikt dat zelf van kleur wisselt, maar dit soort foto’s zijn met allerlei (niet al te felle) lampjes te maken. Ik heb het lampje aan een touwtje vastgemaakt en met plakband vastgemaakt aan een plafondlamp. Het lampje schijnt recht naar beneden. De camera heb ik op statief recht onder het lampje gezet, met de lens naar boven gericht.

Ik heb scherpgesteld op het lampje en daarna de autofocus uitgeschakeld, zodat de camera niet opnieuw gaat scherpstellen. De camera heb ik op de M-stand gezet. De sluitertijd stond op Bulb, het diafragma op f/11 en de ISO-waarde op ISO 100. Daarna heb ik een zwieper aan het lampje gegeven zodat hij rondjes ging draaien aan het touwtje. Pas wel op dat het lampje niet gaat wiebelen, want dat wordt zichtbaar op de foto. Bij mijn foto’s heb ik sluitertijden tussen de 10 seconden en 1 minuut gebruikt. De kamer moet dus echt donker zijn als je de foto’s gaat maken!

Wat heb je nodig?

• Handmatig instelbare camera
• Een 18-55mm of 24-70mm lens
• Statief en afstandsbediening
• Niet al te fel lampje (zaklamp, fietslampje etc).
• Eventueel wat gekleurde folie
• Stukje touw
• Plakband

Voorbeeld 3: Waterdruppels

Denk vooral niet te moeilijk als het om leuke effecten gaat. De vorige tip was daar al een goed voorbeeld van. Soms kan het zo simpel zijn en dat is ook hier het geval!

Deze foto met waterdruppels heb ik gemaakt met behulp van een ijzerdraadje en een vel papier. Ik heb met een stift een smiley op het papier getekend en het vel ondersteboven op de muur achter de eetkamertafel gehangen. Voor het vel heb ik een boek met een harde kaft open op tafel gezet. Het ijzerdraadje heb ik met een wasknijper aan de kaft vastgemaakt. Door met mijn vinger in een kopje water te dopen, kon ik waterdruppels aan het ijzerdraadje ‘ophangen’. De camera staat op een statief en heb ik op de druppels gericht. Na het uitzetten van de autofocus heb ik handmatig op de druppels scherpgesteld.

Omdat mijn tafel niet dicht bij het raam staat, heb ik gebruikgemaakt van flitslicht. Mijn camera heb ik ingesteld op manueel, met 1/200e seconde als sluitertijd. Het diafragma stond op f/16 en de ISO-waarde op ISO 100. Het vermogen van de flitser heb ik handmatig op 1/8 ingesteld. Natuurlijk zijn dit soort foto’s goed te maken met daglicht of continulicht, maar dan zullen de camera instellingen daarop aangepast moeten worden.

Wat heb je nodig?

• Handmatig instelbare camera
• Macrolens of setje tussenringen
• Macrostatief en afstandsbediening
• Eventueel een flitser met zender en ontvanger
• Een boek met een harde kaft
• IJzerdraad
• Wasknijper
• Groot vel papier of uitgeknipte afbeelding
• Zwarte viltstift om mee te tekenen

Voorbeeld 4: Vliegende vonken

Ook met een aansteker en twee vellen zwart papier kun je geweldige foto’s maken. Veel makkelijker kan het bijna niet! Wel heb je een aansteker nodig met een vuursteentje, dus geen elektrische aansteker.

Bij deze foto heb ik één vel papier rechtop tegen de muur achter de tafel gezet. De andere heb ik plat op de tafel gelegd en daar heb ik de aansteker op gezet. Op het papier heb ik de aansteker ‘afgetekend’ zodat ik ‘m keer op keer op exact dezelfde plek terug kan zetten. En eventueel kun je het papier met een stukje plakband vastmaken aan de tafel zodat het papier niet verschuift.

De camera heb ik op statief ervoor gezet en ik heb handmatig scherpgesteld op de aansteker. De camera stond op manueel, met een sluitertijd van 2 seconden. Als de kamer donker genoeg is kun je misschien naar nog iets langere sluitertijd gaan, bijvoorbeeld 4 seconden. Om genoeg scherptediepte te hebben heb ik het diafragma rond de f/11 staan. De ISO-waarde stond op ISO 100 om zo min mogelijk beeldruis te hebben. De flitser staat los van de camera met een ontvanger eronder, rechts van de aansteker.

De kunst van deze foto is om direct na het afgaan van de flitser, de aansteker te laten vonken. Omdat deze foto met een lange sluitertijd genomen is, heb je na het afgaan van de flits nog twee seconden daarvoor. Met mijn linkerhand hou ik de aansteker op zijn plek en met mijn rechterhand druk ik op de ontspanknop, waarna ik langs het wieltje van de aansteker ga om deze te laten vonken. Maar pas op! Het licht van de vonk kan je hand zichtbaar maken op de foto. Wanneer je jouw vinger precies goed over het wieltje laat gaan, heb je daar nauwelijks last van.

Wat heb je nodig?

• Handmatig instelbare camera
• Een 18-55mm of 24-70mm lens
• Statief voor je camera
• Flitser met een flitsvoetje
• Zender en ontvanger voor de flitser
• Twee vellen zwart papier (ca. 50 x 75cm)
• Aansteker met een vuursteentje

Voorbeeld 5: Natte voeten

Deze foto lijkt heel simpel, maar is vooral qua belichting een grotere uitdaging dan de eerdere voorbeelden. Op de tafel heb ik het zwarte vel papier neergelegd met daarop het plexiglas plaatje. Daarop heb ik met een spuitje de voetafdrukjes van water gemaakt.

De camera heb ik op statief ervoor gezet en ik heb scherpgesteld op de voetafdrukjes. De instellingen in de manuele stand waren 1/200e sluitertijd op f/22 en met ISO 400. Om een mooie belichting te krijgen heb ik het diffuse gedeelte van mijn 5-in-1 reflectiescherm gebruikt, zodat ik er doorheen kon flitsen vanaf de achterkant. Dit scherm heb ik schuin over het plaatje plexiglas gelegd, de achterkant steunend op de tafel, de voorkant (aan de kant van de camera) omhoog staand en leunend op de bovenkant van mijn camera met zender.

Achter de tafel stond de flitser met een ontvanger op het reflectiescherm gericht. Door deze schuin over het scherm heen te laten flitsen, krijg je een mooi verloop van licht naar donker grijs, die reflecteert in het plexiglas. Zo zie je maar, zelfs met een beetje water en een glimmende ondergrond kun je al super leuke effecten maken!

Wat heb je nodig?

• Handmatig instelbare camera
• Een 18-55mm of 24-70mm lens
• Statief voor je camera
• Flitser
• Zender en ontvanger voor de flitser
• Diffuus reflectiescherm (transparant)
• Vel zwart papier (ca. 50 x 75cm)
• Plexiglas plaatje
• Spuitje
• Water

Voorbeeld 6: Glazen bol fotografie

Een glazen bol is een behoorlijk populair item in de fotografie. Geen wonder, want het is enorm leuk om er mee te spelen. Maar waarom zou je ‘m niet eens een beetje anders gebruiken? Deze foto’s heb ik ook weer gewoon op de eetkamertafel gemaakt, toen het donker was.

Ik heb één vel papier aan de muur gehangen en de ander plat op tafel gelegd, met hierop het plaatje plexiglas. De tafel staat in dit geval ongeveer een halve meter van de muur, zodat ik er met de lamp er achterlangs kan. Bovenop het plaatje plexiglas heb ik de glazen bol gezet. Mijn camera stond weer geheel manueel ingesteld op 4 seconden sluitertijd met f/8 en ISO 100.

Als lamp heb ik een looplamp gebruikt, maar aangezien die een neutrale kleur had wilde ik dat een beetje opleuken door wat kleur toe te voegen. Daarom heb ik drie stukjes folie eromheen gewikkeld: rood, groen en blauw. Tijdens het fotograferen heb ik met de lamp een zagende beweging gemaakt achter de bol en tada! Weer een super mooi effect!

Wat heb je nodig?

• Handmatig instelbare camera
• Een 18-55mm of 24-70mm
• Statief voor je camera
• Afstandsbediening
• Glazen bol
• Twee vellen zwart papier (ca. 50 x 75cm)
• Plexiglas plaatje
• Looplamp

Voorbeeld 7: Miniatuur met groots effect

Dit is echt een onderwerp zonder limieten. Voor de treinbaan zijn er heel veel figuurtjes te vinden die van alles ‘doen’. Juist wanneer je deze figuurtjes uit hun logische omgeving haalt en in alledaagse objecten en situaties zet, creëer je een verhaaltje in je foto, met vaak enorm veel humor. Niets in je huis is nog veilig. Overal is met deze poppetjes een onderwerp van te maken. Op diverse bronnen op het internet kun je leuke ideeën opdoen en je laten inspireren. In veel gevallen kun je de foto’s gewoon belichten met een continulamp of een flitser, dus ingewikkeld hoeft het niet te zijn.

Wat heb je nodig?

• Een camera of telefoon
• Eventueel een statief
• Miniatuur figuurtjes
• Alles in en om het huis

Laat je inspireren!

Laat je zoveel mogelijk inspireren door alles om je heen, want de leukste foto’s kun je in je eigen huiskamer maken! En natuurlijk is het internet daarvoor een goede vriend. Ga op zoek in Facebook groepen, ontdek de meest interessante en inspirerende technieken hier op het Cameranu blog en blader door YouTube-video’s. Heb geduld en probeer van alles uit. Denk anders dan dat je gewend bent. Er zijn zoveel leuke onderwerpen en technieken te vinden. Ik wens je heel veel lees- en kijk-, maar vooral fotografie plezier!

Dit is handig