En als je dan de klep van het stevige en bescheiden doosje hebt geopend en het juweel hebt uitgepakt ben je verwonderd over hoe klein ze is. Op een Panasonic G9 merk je er bijna niets van, zo licht. De G9 is groot in verhouding tot het lensje.
Ik hou van mf groothoek lenzen. De f/2.8 20 en 24 millimeter Nikons bevielen me goed, ook op een Sony A7. Om heel veel redenen besloot ik mijn camerasystemen te ‘stroomlijnen’ (het leek wel wat op het “kill your darlings” in een redactieproces) en te kiezen voor MFT. Ik had al een tijdje met adapter-lenzen op MFT gespeeld, en een verassend goede f/2.8 60mm macro van Olympus aangeschaft, en een paar jaar geleden was een Lumix GX7 met een f/2.0 12mm Olympus mijn favoriete combinatie.
Een 24mm op fullframe geeft een beeldhoek van 74 graden, een 20mm een van 84 graden. Op MFT heb je dan voor een 74 graden beeldhoek een 12mm lens nodig.
Een 7.5mm geeft een beeldhoek van 110 graden op MFT.
Het is een extreme groothoek, je moet oppassen dat je voeten of je vingers niet in het beeld komen. Het perspectief wordt sterk vertekend, portretten worden al snel een (ongewilde) parodie. Zodra je deze lens op de camera hebt gezet en door de zoeker kijkt weet je het: dit is een specialistische lens. Een beeldhoek van 74 graden gebruik ik graag als een ‘walk around’-lens. Eigenlijk net wat te wijd voor straatfotografie, maar bruikbaar. Dat gaat niet op voor deze lichtsterke f/2.0 110 graden Laowa, met een kortste instelafstand van 12cm.
Manual Focus: dit is een heel klein objectiefje, met een huls van stevig lichtmetaal. De focus-ring heeft een lange slag en is heel precies instelbaar. Die draait echter stroef, alsof er wel wat extra lagertjes gebruikt hadden kunnen worden. Maar dan was het lensje zwaarder en groter geworden. Ik kan niet scherpstellen met de een-vinger techniek, die zo goed op mijn Nikkors ging.
Nu wordt er vaak gedacht dat groothoeken al van zichzelf zo’n scherptediepte geven, dat scherpstellen een fluitje van een cent is. Dat is niet zo, zeker niet in het dichtbij gebied, ook niet bij MFT. Ook bij een groothoek leidt juist gelegde scherpte het oog.
Ik heb het lensje nu een paar weken. En het is een goede lens, die respect verdient. Al met haar grootste opening is de scherpte in het centrum uitstekend, ook op de 20 megapixel G9-sensor, ook als ik “pixel-peep” op 100%. De bokeh (de onscherpe partijen en het verloop van de onscherpte), is onverwacht goed. Wel kan ze behoorlijk ‘flaren’ bij tegenlicht.
Diafragmeren leidt al snel tot verbetering van de scherpte in de hoeken, en de CA’s storen me tot nu toe niet. De lens is opmerkelijk goed gecorrigeerd op vertekening, rechte lijnen worden niet al te storend storend bol of hol. Het is beslist geen ‘fish-eye-lens’.
Samengevat: dit is een lichtsterke ultra-groothoek, goed gecorrigeerd en verbazingwekkend scherp, ook in de hoeken na wat diafragmeren.Je kunt haar op 12cm dichtbij instellen en met f/2.0 je onderwerp isoleren en toch een context geven. Daarbij is precieze mf-scherpstelling nodig. Dat kan goed met de scherpstelring, maar die mag dan wel wat soepeler draaien. De lens kan behoorlijk flaren, en zo als bij elke groothoek, er is lichtafval naar de hoeken.
Ik heb net de eerste “raw-footage” van deze lens net op mijn site gezet, het eerste album Elizabeths garden.
De eersten zijn gemaakt op een 16 megapixel sensor van de OMD E-M1, vanaf 12 juli op een 20megapixel Lumix G9.
De gebruikte lenzen zijn:
Nikkor 50mm f/1.4 met adapter
Olympus 60mm f/2.8 macro
Laowa 7.5mm f/2.0
De Nikkor en de Laowa hebben geen chips, geven geen exif, zijn helemaal manual focus, het diafragma bedien je fysiek op de lens. De Laowa heb ik op verschillende diafragma's getest. Het is indrukwekkend wat dit lensje kan zonder hulp van Olympus of Panasonic beeldcorrectie software.
