Tips voor winterfotografie - 1

Tips voor als de ijsbloemen in bloei staan

Jan Vermeer
8 jaar geleden

Met Jan Vermeer op stap in winter wonderland

Fotografie is enorm afhankelijk van het toeval. Op het juiste moment op de juiste plek zijn. Dit geldt natuurlijk ook voor fotografie in een winters Hollands landschap. Een goede voorbereiding is veel meer dan het halve werk, maar door geluk krijg je vaak de mooiste foto's. Vooral met bewegende onderwerpen. Planten zijn geduldige modellen, net als paddenstoelen. Dieren zijn een stuk lastiger. Een panorama-opname van edelherten kun je op je wensenlijstje zetten, de kans is erg klein dat het je echt lukt. Bovenstaande foto is een gelukstreffer van jewelste.

Panorama edelherten

Tijdens mijn zoveelste bezoek aan de Hoge Veluwe zie ik een grote roedel bij het Bosje van Staf over de heide trekken. Met de zware 500mm moet je wel een statief gebruiken, dus ik loop met de hele handel op mijn schouder het besneeuwde pad op. Het heideveld ligt hoger; dat geeft een goede dekking. De herten zien me niet. Halverwege het pad stopt het roedel, ze staan prachtig in het open heideveld en ik maak direct een paar opnamen. Veel te dichtbij! Snel pak ik de 70-200mm uit de tas. En direct bedenk ik dat een panorama-opname hier de beste keus is.

Een overzichtsfoto op de 70mm-stand brengt het landschap te groot in beeld; de herten blijven te klein. Op de uiterste stand van 200mm maak ik een stuk of acht staande opnamen. Later plak ik die eenvoudig aan elkaar met de stichtool van Adobe Photoshop. Soms zit het mee, maar je helpt het geluk wel een handje door jaar in jaar uit steeds dezelfde plekken te bezoeken.”.

"De hier geplaatste foto’s zijn afkomstig uit mijn boek Witte Veluwe. Tien lange winters heb ik er aan gewerkt, geduldig kansen afwachtend. Ik heb natuurlijk wel ontzettend geboft met perioden van mooi winters weer in de afgelopen jaren."

Rijp

Koud, vriezend winterweer en een kraakheldere nacht met nog een beetje mist…, iedere fotograaf weet dat de volgende ochtend de kans op rijp bijzonder groot is. De fragiele ijsafzetting verdwijnt vaak snel wanneer de zon een beetje doorzet. Daarom had ik op voorhand een locatie bepaald om op het goede moment op de juiste plek te staan. Om rustig te kunnen zoeken naar een mooie compositie gebruik ik een statief. De vliegden in de verte plaats ik precies onder de overhangende tak van de grote berkenboom op de voorgrond. Het eerste licht is heel erg zacht en zorgt voor de perfecte sfeer. Een staalblauwe lucht kan mooi zijn, maar bijna altijd winnen bij mij de zachte tinten.

Koude winters zijn schaars en zeldzaam. Of toch niet? Sla je de statistieken er op na dan blijkt dat erg mee te vallen. De afgelopen tien jaar was het niet altijd sneeuwpret, maar de winters van 2007, 2009 en vooral die van 2010 waren bijzonder fotogeniek.

In 2005 viel rond 28 november plotseling een flink pak sneeuw. Uitzonderlijk vroeg in het jaar, zó vroeg dat de beuken nog volop in hun najaarstooi waren gehuld. Deze zeldzame combinatie heb ik tot nu toe niet vaker meegemaakt. Pas achteraf heb ik me gerealiseerd dat het een heel uitzonderlijk moment was. Dat is een wake-up call geweest. De winters erna ben ik veel alerter geworden.

Door die ervaring weet ik ook dat bij de eerste nachtvorst de kans groot is dat de volgende ochtend de laatste bloemen in het veld een dun rijplaagje hebben. Na die vorstnacht sterven de planten snel af; de kans op een bloem met rijp duurt meestal maar één ochtend.

Vijf tips om ijsbloemen te fotograferen

  • Gebruik een korte macrolens van 100mm of korter.
  • Houd je camera recht voor het onderwerp, de sensor moet evenwijdig aan de ruit staan.
  • IJsbloemen zie je tegenwoordig vooral op autoruiten. Zo’n ruit is niet recht, maar van binnenuit kun je redelijk goeie, scherpe opnames maken. Probeer een aantal stops te diafragmeren zodat de scherpte naar de randen toe ook goed is.
  • De ruitjes van een niet verwarmde schuur vormen vak een mooie bron van ijsbloemen. Een beetje vuil op de ruit is niet erg, maak het raam niet brandschoon.
  • Voor de knutselaars zijn er set-ups te bedenken waarin een ruit in een frame buiten wordt geplaatst. Eén zijde moet afgedekt worden zodat deze niet bevriest.
Tips voor winterfotografie - 2

Auteur

Jan Vermeer

Jan Vermeer is ruim vijftien jaar fulltime professioneel fotograaf. De natuur is zijn grootste inspiratiebron. Hij is dan ook veelvuldig te vinden in zijn 'grote achtertuin' de Veluwe. De laatste jaren heeft Jan de poolgebieden intensief bezocht. Zijn werk wordt gepubliceerd in tijdschriften zoals Panda, National Geographic en KLM Holland Herald.

Bekijk alle berichten

Blijf op de hoogte

Houd mij op de hoogte van laatste nieuwtjes, interessante blogs en aanbiedingen.