Onderwaterfotografie

Jacco van de Kuilen

6 jaar geleden

Wie op onderwatersafari gaat in helder zeewater valt doorgaans van de ene kleurrijke verbazing in de andere. Drijvend aan het wateroppervlak of zwevend onder een fles perslucht verblijf je in een stille, maar o zo fascinerende wereld. De drang om dit vast te leggen is voor een fotograaf net zo intens als op het droge. Maar hoe? Omdat de duik- en snorkelsport de afgelopen decennia sterk zijn toegenomen heeft de cameramarkt zich daar goed op toegespeeld. Er zijn meerdere fabrikanten die compacte waterproof camera’s leveren. Andere merken bieden bijvoorbeeld een speciaal onderwaterhuis als optie.

Van belang is drukbestendigheid van de behuizing. Voor snorkelaars die op de lucht in hun longen duiken zal een camera-drukbestendigheid van enkele meters voldoende zijn. Duikers met flessen moeten goed in de gaten houden wat de maximale diepte is wat hun onderwaterfoto-apparatuur aankan. Je oren kun je op diepte "klaren", een camerabehuizing niet!

Licht en kleurtemperatuur

Opnames tot een paar meter diepte leveren niet zoveel problemen qua licht en kleurtemperatuur. Als we verder naar de diepte afzakken zullen de opnames blauwer worden en de kleuren al snel onderdrukken. Bij veel camera’s kan die kleurtemperatuur aangepast worden, al is deze remedie beperkt tot de kleinere dieptes. De kleurweergave kan op dieptes van meer dan drie meter pas gegarandeerd worden indien geflitst wordt. De flitsers op de compacte camera’s zijn hier doorgaans niet krachtig genoeg voor en hebben de beperking dat ze vlak naast de lens zitten. Voor goede foto’s komen we dus automatisch uit bij een losse flitser die verder van de lens verwijderd is en een groter bereik heeft. Hoe dieper het (heldere) zeewater, hoe geavanceerder de apparatuur moet zijn voor een goed resultaat.

Canon compact camera met een onderwaterhuis

Al sinds m’n jeugd in de tropen ben ik dol op snorkelen in zee. Er is geen tijdslimiet vanwege de perslucht in een duikfles, dus dobber ik vaak uren achtereen aan de oppervlakte. Genietend van de onderwaterjungle en gewapend met een Canon compact camera in het bijbehorende onderwaterhuis. De mooiste opnames worden verkregen middels het tegenlicht aan de oppervlakte. Naar beneden fotograferen geeft doorgaans een vlak beeld, hoewel van de luchtbellen van duikers best leuke opnames gemaakt kunnen worden.

De koraalriffen bij Hurghada in Egypte zijn adembenemend mooi en liggen vaak vlak onder de zeespiegel, waardoor het niet veel instellingen vereist om dit vast te leggen. De kleurtemperatuur had ik in dit geval op "bewolkt" gezet, ondanks het zonnige weer. Als ik een paar meter naar beneden dook was het al snel voorbij met de mooie kleuren op de foto. De kleurtemperatuur moest voor deze opnames dus aangepast worden naar deze omstandigheden.

Fotograferen onder water is een belevenis

In het geval van mijn camera moest de kleurtemperatuur op het symbool "visje" ingesteld staan. De flitser heb ik nooit gebruikt vanwege de beperkte reikwijdte en positie op het toestel. Om de diepte te realiseren moest ik dus voor iedere opname naar beneden duiken om vervolgens schuin of recht naar boven te fotograferen. Ik haalde de twaalf meter wel om de verraste duikers aldaar te begroeten, maar de laatste meters naar boven waren wel een vertrouwde kwelling. Voor het fotograferen in dit korte tijdsbestek op deze diepte was het LCD-scherm een verademing. Dit omdat er tussen de duikbril en de zoeker teveel ruimte zit. Er ging geen kostbare zuurstof verloren aan overmatig zoeken en richten. Rustig zwemmen en afdalen voorkwam dat de plaatselijke fauna er op alle dieptes minder snel vandoor ging.

Wie zich niet de longkrampen wil fotograferen is overgeleverd aan een duikset met perslucht. Het "zweven" onder water is een buitengewoon bijzondere ervaring. Ik kreeg toen ruimschoots de mogelijkheid om naar boven te fotograferen, terwijl de koude lucht door m’n duikautomaat stroomde. Heerlijk! Wat een belevenis in deze wonderschone onderwaterwereld. Het sereen zweven tussen metershoge koraalformaties was een ervaring om nooit te vergeten, dus om vast te leggen.

Nabewerking

Omdat de opnames vanaf een meter of drie diepte wat zacht van tint waren, heb ik de kleuren en de scherpte opgevoerd om een zo realistisch mogelijke weergave te produceren. Hoe dichter de opnames aan de oppervlakte waren genomen, hoe minder nabewerking de foto’s vereisten. Na iedere snorkel- of duiktocht werd het onderwaterhuis afgespoeld met zoet water. Overigens kan ik een polsband om het onderwaterhuis van harte aanbevelen, omdat je tijdens het duiken nog wel eens beide handen moet gebruiken zoals het verstellen van de duikbril of het oppakken van schelpen en dergelijke. Naast alle foto’s die ik van deze reis heb geschoten mag ik wel zeggen dat ik van de onderwaterfotografie het meest genoten heb. Met de juiste apparatuur ben je als een vis in het water!