De Sony A9 op de pijnbank bij de hardere stijlen van dance event Defqon.1

Menno van der Veen

6 jaar geleden

Even voorstellen..., mijn naam is Menno van der Veen en als professioneel fotograaf werk ik voornamelijk op feesten van de hardere stijlen (hardstyle, hardcore, etc.) onder de naam MNO Photo. In mijn cameratas neem ik altijd mee mijn Canon EOS 1D X Mark II, mijn Canon EOS 5D Mark IV en mijn lenzen (Canon EF 70-200mm f/2.8L II, Canon EF 8-15mm f/4.0, Canon EF 16-35mm f/4.0, Sigma 20mm f/1.4 en Sigma 50mm f/1.4). Deze zomer ben ik op feesten onder meer aan het werk voor BPM mgmt, Gunz for Hire, Evil Activities, Roughstate, Q-Dance, Art of Dance en b2s. Deze blog is geschreven over een van die feesten: Defqon.1 van Q-Dance.

Waarom deze blog?

Vanaf het eerste moment dat Sony de Alpha A9 aan de wereld toonde, was ik benieuwd hoe een mirrorless camera zich zou meten ten opzichte van mijn Canon 1D X Mark II. Bijna alle reacties die ik heb gelezen, gingen over de twintig foto’s per seconde die de Alpha A9 schiet. Ook was men onder de indruk van de snelheid van de autofocus. Ik beken maar gelijk: ik ben ontzettend gevoelig voor nieuwe gear en technologische vooruitgang. Dat maakt mij elke keer weer nieuwsgierig. Dus al weken, misschien wel maanden, zocht ik alles op over de A9 en hield ik alle reviews goed in de gaten. Ze waren lovend, maar er was één nadeel. Alle reviews waren toegespitst op sport, bruiloften en/of portretten. Deze facetten van fotografie vind ik leuk om te doen, maar het is niet waar ik mijn boterham mee verdien. Ik sta in donkere hallen en tenten om snel bewegende dj’s te fotograferen. Dus aan al die reviews heb ik weinig. Tijd om op onderzoek uit te gaan, hoe de A9 het zou doen op mijn werkplek. Dat onderzoek kwam op Defqon.1. Daar ging ik met de Sony Alpha A9 op pad, om te kijken wat hij kan en of hij zich staande kan houden naast mijn Canon 1D X Mark II.

De eerste indrukken

Woensdag kreeg ik de camera binnen en zonder enige uitleg van wie dan ook, ging ik de A9 testen. Mijn vriendin was - zoals altijd - mijn slachtoffer en het eerste wat ik ging testen was natuurlijk de autofocus/face tracking (het volgen van een gezicht) in combinatie met de welbekende twintig foto’s per seconde. Hoewel ik daarvan al ontelbare filmpjes heb opgezocht (nieuwe gear/technologie, gevoelige snaar, weet je nog?), kwam er toch een grote glimlach op mijn gezicht, toen ik dit voor het eerst in levenden lijve zag gebeuren. Alle foto’s waren scherp! En daarbij kwam dat ik geen seconde van de actie hoefde te missen, er was namelijk geen verlies van beeld (black-out) door de sluiter. Ik kon tijdens het schieten gewoon zien wat er gebeurde. Er ging geen sluiter/spiegel op en neer die mijn beeld bedekte.

Het instellen van de Sony A9

Een paar instellingen heb ik aangepast. Standaard gebruikt de Sony alle (693!) focuspunten, maar op een podium waar van alles gebeurt en beweegt, kan dat weleens voor problemen zorgen. Ik switchte daarom naar handmatig selecteren van een (uitgebreid) focuspunt. Door middel van de, voor Sony camera’s, nieuwe joystick selecteer ik een focuspunt en de camera doet de rest. Ook gebruik ik altijd het AF ON-knopje bij de rechterduim om te focussen, zodat het half indrukken van de sluiter om te focussen dan uit kan. Hierdoor ben ik in staat op een onderwerp te focussen, om daarna mijn compositie aan te passen. En natuurlijk ging ik dit weekend in RAW schieten.

Tijd voor het echte werk

Na oefenen, testen en een paar instellingen aangepast te hebben, was het tijd om naar Biddinghuizen te rijden. Tijd voor Defqon.1! Het was inmiddels vrijdagavond. Na wat testshots (zie hierboven), stond de eerste opdrachtgever klaar om geschoten te worden.

Evil Activities was een van de hardcore acts die het festival mochten openen. Zij stonden in de “Black” tent. De naam verklapt het al een beetje, het was donker in de zwarte tent. Er was veel rook, veel vuur en er waren veel flitsende lampen. De zon ging onder en dus was het tijd om te kijken wat er zou gebeuren als de Sony in die omstandigheden moest presteren. Voor de set begon, was ik stiekem bang dat ik de verkeerde keuze had gemaakt door niet op safe te spelen. Had ik niet ook mijn Canon 70-200mm moeten meenemen, naast de Sony 70-200mm? Wat nou als het niet zou lukken, dan had ik geen tijd om terug naar het mediahok te rennen en zou Evil Activities geen foto’s hebben. Gelukkig was deze twijfel snel weg.

Voor het eerst met de A9 op het podium

Vanaf het moment dat de heren opkwamen en ik ging schieten, viel er een last van mijn schouders. Alle foto’s waren scherp, de autofocus was snel en wat was het heerlijk om door de elektronische viewfinder al gelijk de uiteindelijke foto te kunnen zien. Ik zal gelijk bekennen dat ik er met mijn Canon weleens naast heb gezeten qua instellingen, omdat er opeens een lamp aan- of uitging waar ik niet op rekende. Er zijn daardoor aardig wat foto’s mislukt. Nu kon ik gelijk zien wat er gebeurde en direct op die verandering anticiperen. Kwamen er vlammen? Even door de viewfinder kijken of de belichting goed was, eventueel bijstellen en daar was een perfect belichte vuurfoto. Er hoefden geen Photoshop-skills aan te pas te komen om het te kunnen redden.

Waar ik voorheen nog weleens ruzie had met de focus bij tegenlicht, ging het nu zonder moeite. Zelfs tijdens een rustig moment en de artiesten vrijwel in het donker stonden, wist de A9 alsnog focus te pakken. Zondag kwam ik er ook achter, dat als de lichten uitgaan en je onderwerp niet meer belicht wordt, er geen reden voor paniek is. Maar daarover later meer.

Wel had ik even ruzie met de bediening. Ik had ingesteld dat als ik een foto nam er automatisch een review van de gemaakte foto zou verschijnen van twee seconden. Omdat de A9 werkt met de elektronische viewfinder, verscheen daarin ook de review. Tijdens deze review verandert de AF ON-knop waarmee ik focuste, in een inzoomknop. Opeens keek ik niet meer naar de stage, maar had ik per ongeluk ingezoomd op de neus van de dj. Snel even uitzetten en weer door.

Batterij

Zoals gezegd, heb ik geen uitleg gekregen over hoe de Sony A9 precies werkt en welke functies er voor mijn werk uit kunnen. Ik durf daarom niet met zekerheid te zeggen wat er allemaal gebeurde in de camera. Of het scherm lichter kon, misschien stond de wifi aan of misschien waren er wel andere energiebesparende mogelijkheden die ik heb gemist. Wel viel het me op dat, na een uur intensief bursten, het scherm gebruiken en non-stop schieten, ik al een kwart batterij had verbruikt. Hier moest ik, in al mijn enthousiasme, wel op gaan letten, anders ging ik de avond niet vol maken. Na wat aanpassingen, onder meer het scherm niet constant op live view te hebben, ging de batterij gelukkig al veel langer mee. Wel zou ik, als ik een A9 zou kopen ook de batterygrip erbij nemen. Onder mijn Canon camera’s zit ook een batterygrip.

De RAW-bestanden in Adobe Lightroom

Na mijn uur op het podium bij Evil Activities was het tijd om de foto’s door Lightroom te halen. Dit doen wij met alle foto’s om ze nog even wat mooier te maken en belichting aan te passen waar nodig. Een RAW-bestand is van nature heel flets als je deze importeert, dit zodat er in het nabewerken meer met de kleuren te doen is. Omdat een RAW-bestand geen compressie heeft, betekent dit dat alle data nog in het bestand zitten. Data over het licht, de witbalans en de kleuren.

De info, die Lightroom uit de bestanden weet te halen, en de kwaliteit maakten mij en mijn collega-fotografen heel blij! In Adobe Lightroom kon ik de belichting nog aanpassen, zonder dat de kwaliteit van de foto hieronder lijdt. De autofocus heeft alle beloftes en verwachtingen waargemaakt. Ik heb mijn best moeten doen om een niet scherpe foto te vinden tussen al mijn foto’s. Aangezien ik aardig wat foto’s geburst heb, was dat een flinke klus, maar ik heb mijn best voor je gedaan. Ze zijn er niet. Van elke burst zijn alle foto’s scherp. Waar ik voorheen nog wel eens last had van het bewegen van de dj’s, was dit nu geen probleem. Ik kon mijn onderwerp tijdens het bursten gewoon blijven volgen en de focus bleef op mijn onderwerp.

Grote handen, kleine camera

Als ik de Sony Alpha A9 naast mijn Canon EOS 1D X Mark II houd, is het formaat het eerste wat opvalt. De Sony past bijna twee keer in de Canon. Toen ik hem voor het eerst vast had, was dit wel even wennen. Ik ben namelijk gewend dat mijn hele hand gevuld is. Nu was dit niet zo. Ik had bij mijn leentoestel geen batterygrip gekregen, dus ik kan niet zeggen hoe de camera in de hand ligt met de grip eronder. Waar ik wel wat over kan zeggen, is het gevoel in mijn schouder na een weekend rondlopen met de camera. Mijn rechterschouder was mij dankbaar (A9) en mijn linkerschouder (1DXMII) was jaloers.

De Defqon Legends

Defqon vierde dit jaar zijn vijftiende verjaardag en daarom werd op zondag groots uitgepakt met een show waarbij alle Defqon-legendes kwamen optreden. Van 20.00 tot 22.40 uur kwamen alle grote namen langs om deze verjaardag te vieren. De Defqon Legends hadden allemaal niet lang om op het podium te staan en daarom was hun optreden des te onvoorspelbaarder. Zouden ze naar voren rennen? Hoe lang blijven ze ergens staan? Bleven ze hoog? Gingen ze laag? De autofocus moest weer aardig aan het werk. Maar zoals al vaker dit weekend, stelde hij niet teleur. In de donkere showmomenten wist de A9 de focus te vinden en vooral weer vast te houden.

Het eindshow moment pakken!

Deze drie uren waren niet alleen gevuld met muziek, maar ook met vuurspuwers, lasers en vuurwerk. Dit zou voor mij en de Sony A9 de laatste test van het weekend worden. Waar ik vrijdag nog zenuwachtig was dat ik mijn focus zou missen, liep ik deze keer met een gerust hart het publiek in om mij te positioneren voor de eindshow. Ik vond mijn plek achter de barrière waar ik het hele podium kon pakken met de Sony 16-35mm.

Na twintig minuten show en vuurwerk zat het er op. Defqon.1 2017 was voorbij en ik zag op mijn camera dat ik hem had! Het vuurwerkshot waar we allemaal op hopen. De hele stage in beeld, pijlen in de lucht, licht en handjes omhoog.

Conclusie

Na drie dagen van het echte werk schieten, heb ik geen seconde spijt van mijn idee om de Sony Alpha A9 te testen. Ik vond het eerst best spannend, want wat nou als ik er niet mee overweg kon en ik belangrijke shots zou missen? Het was wel Defqon.1 en mensen rekenden op me. Gelukkig werd ik al vrij snel gerustgesteld en schoot ik zonder moeite met de Sony. Het was natuurlijk wennen qua bediening en het andere focussysteem. Maar na een avondje werken in een donkere tent, ging ik vol goede moed met de Sony A9 het Defqon-terrein over. Losgaande mensen, genietende dj’s, vuurwerkshots, lasers, het is allemaal gelukt met de Sony A9.

Canon versus Sony

Nu kan men natuurlijk de vraag stellen: "Maar Menno, had je die foto’s ook niet gewoon gehad met je Canon 1DX2 of de 5DM4?” Misschien wel, misschien niet. Wat ik wel weet, is dat het voor mijn gevoel allemaal wat makkelijker ging. De supersnelle autofocus, het constant beeld hebben tijdens een burst en een kantelbaar schermpje tijdens een eindshow, hebben mijn werk een stuk aangenamer gemaakt.

De Sony A9 met een Metabones V4

Een vraag die ook lang in mijn hoofd spookte: Hoe zou de A9 het doen met een Metabones V4 adapter? Deze adapter wordt gebruikt om Canon lenzen te kunnen gebruiken op de A9. Canon gebruikt een andere fitting waardoor Canon lenzen niet standaard op een body van Sony passen. Deze Metabones adapter maakt dat wel mogelijk.

De autofocus werkt, zover ik kon meten zonder stopwatch, lekker snel! Op het scherm geeft de A9 door middel van blokjes aan waar de focus is en deze gingen met de Metabones op hoog tempo over het scherm. Wel stopte de A9 met focus zoeken zodra je een foto maakt. Het is vergelijkbaar met “One Shot” op Canon body’s. Zodra de camera focus heeft zal hij niet meer verder zoeken als het onderwerp beweegt, zoals bij AI Servo wel gebeurt. Stop je met afdrukken/bursten om daarna weer te focussen, dan zal de A9 snel focus herpakken.

Wel moet ik er wel bij zeggen dat de Sony A9 nog niet lang uit was toen ik hem testte en Metabones nog geen update heeft gedaan. Dus het tegelijk focussen en bursten, zou met een Metabones firmware update in de toekomst misschien wel mogelijk zijn.

Spijt

Nu ik achteraf de foto’s uitgezocht, bewerkt heb en feedback gekregen heb van de mensen die mijn Sony foto’s zien, hebben ik en mijn bankrekening toch ook stiekem wel een beetje spijt... Mijn Cameranu-winkelmandje begint zich alweer aardig snel te vullen. Maar deze keer niet met Canon spullen...

Deze blog is geschreven zonder enige inspraak van Cameranu en/of Sony. Ik heb op eigen initiatief aangeboden de Sony A9 te testen. En voor alle duidelijkheid: ik krijg hier niet voor betaald. Alle foto’s in deze blog zijn gemaakt met de Sony Alpha A9 systeemcamera in combinatie met de Sony 70-200mm f/2.8 GM OSS, Sony 24-70mm f/2.8 GM of het Sony FE Vario-Tessar T* 16-35mm f/4.0 ZA OSS objectief.