Als de dagen korter worden, de temperaturen dalen, overdag de zon uitbundig schijnt, het in de nacht stevig kan afkoelen…, dan ontstaan voor landschapsfotografie-liefhebbers de ultieme fotografie omstandigheden, mist! In dit nieuwe blog vind je handige tips om niet de mist in te gaan tijdens deze fraaie weersomstandigheden die landschappen transformeren.
In het najaar hoor je het vaak op de radio tijdens het weerbericht als je in de auto zit. “Halveer uw snelheid en verdubbel uw afstand”. Kortom…, mist. Maar waar vind je die mist dan? Mist blijft lastig voorspelbaar, maar met de huidige generatie weerapps zoals WeatherPro en Buienradar wordt het al iets makkelijker om deze schitterende fotocondities te vinden.
Op de versie van WeatherPro op mijn iPad lees je het dauwpunt af. Als deze de temperatuur in de nacht of in de vroege ochtend nadert, dan is er kans op mist. In de buienradar app check je dit door de mistkaart te kiezen. Deze geeft je iets meer richting of er mist is. Toch blijven voor mij nachttemperatuur en windsnelheid de belangrijkste indicatoren. Geen of amper wind en lage temperaturen laten in uiterwaarden, bij water en in ven-, heide- of rivierengebieden mooie mistige omstandigheden ontstaan. Met als bijkomend voordeel windstil weer en dus bij het water mooie, spiegelgladde oppervlakken.
Het liefste fotografeer je mist vanaf een iets hoger standpunt. Zoek een brug op in de buurt, ga op een dijk staan, een uitkijktoren of langs de rivier op een krib. In een natuurgebied zoals bijvoorbeeld de Posbank kun je van een hoger standpunt het lager gelegen landschap vastleggen. Ook kun je vanaf een hoger standpunt prima een stedelijk landschap met mist vastleggen en zo de gelaagdheid benadrukken. Besef wel dat mist in stedelijk gebied minder aanwezig is dan in buitenstedelijke gebieden.
Ook zijn bomen, dieren of bebouwing mooie elementen die vaak boven de mist uitsteken en erom vragen vastgelegd te worden. Of als je in het bezit bent van een drone; gebruik je drone en laat de feeërieke wereld van boven zien.
Ook in het bos of een park kun je met mist in combinatie met de herfstkleuren of zelfs als de bladeren van de bomen zijn prachtige rustige sferen vastleggen. Vooral bij zeer dichte mist is het in het bos maximaal genieten. En als de zon dan later nog even door de bomen heen schijnt, dan levert het mooie zonnestralen op.
Dit is persoonlijk, maar ik fotografeer mist het liefste ruim voordat de zon opkomt en hoop soms zelfs dat de zon zich even wat langer niet laat zien. Dit is ook afhankelijk of het echt zeer dichte mist of nevel boven rivieren of weilanden is. In het laatste geval kun je dan ook prima met de zon in je compositie werken, maar als de mist dichter is en de zon erbij komt dan verspreidt het licht zich dermate hard dat ik dit vaak niet ten gunste vind komen van de foto. Maar hier geldt de bekende uitspraak; “oefening baart kunst”. Ontdek je eigen voorkeuren.
Normaliter ben ik een groot fan van de groothoek op mijn fullframe (16-35mm) maar tijdens fotograferen in mistige composities maak ik vooral gebruik van mijn standaard 24-70mm zoomlens en 70-200mm telelens. Je kunt met deze lenzen mooi inzoomen op details in het landschap en gelijktijdig ook nog een wat breder perspectief tonen.
Je camera zal bij ietwat dichte mist de neiging hebben tot onderbelichten. Daarom is het net als met sneeuw raadzaam naar rechts te belichten als je in RAW fotografeert. Zoek hierin de grens van je camera op. Controleer dus je histogram en speel met de belichting, waarbij overbelichten eerder regel dan uitzondering is. Verander één en ander zodanig dat je het in de nabewerking nog ruimte hebt om de hooglichten te reduceren.
En heb je een weiland voor je, met die mooie lichte witte sluierdeken en de zon als tegenlicht, vergeet dan niet een filter te gebruiken om het dynamisch bereik van je camera een handje te helpen. Ondanks dat het niet “donker” aanvoelt en je niet per sé met kleine diafragma’s hoeft te fotografen tijdens mistige omstandigheden blijft fotograferen met een statief raadzaam. En ga dan eens spelen met je sluitertijd. Hoe korter des te natuurlijk de mist wordt vastgelegd, maar een matig lange sluitertijd van 2 of 3 seconden biedt alweer een heel ander resultaat.