Tips voor portretfoto’s met tegenlicht

Wanneer je portretfoto’s gaat creëren op locatie, kan het zijn dat je te maken krijgt met het tegenlicht van de zon. Je kunt dit licht bewust gebruiken voor een bepaalde sfeer in je foto’s, maar hoe doe je dat? Op deze pagina staan verschillende manieren uitgelegd voor het maken van de mooiste portretten met tegenlicht!

Wat is tegenlicht?

Tegenlicht is de benaming voor de lichtbron die zich achter je onderwerp bevindt en tegen jouw kijkrichting in schijnt. Dit kan behoorlijk fel zijn, denk maar aan de zon midden op de dag. Maar vlak voor zonsondergang kan het tegenlicht van de zon juist heel sfeervol zijn en daarom wordt dat moment door beeldmakers ook wel ‘het gouden uurtje’ genoemd. Denk maar aan een foto waarbij het onderwerp een ‘randje’ om zich heen heeft van het zonlicht. Het tegenlicht kan echt een toevoeging zijn aan je portretfoto’s.

Let goed op lensflares

Een bijkomstigheid van tegenlicht is dat er eerder een lensflare in je foto’s kan komen. Het zonlicht schijnt direct de lens in en je ziet ineens gekleurde cirkels, strepen, vlekjes of een soort gloed in je beelden. Bij sommige foto’s kan het een leuke toevoeging zijn, maar het is natuurlijk niet altijd gewenst. Een lensflare kun je voorkomen door een zonnekap op je lens te gebruiken, soms net iets verder in te zoomen en door wat weg te draaien van de zon.

Overbelichten met je camera

Als gevolg van het aanwezige tegenlicht, zal je camera in de halfautomatische of automatische stand foto’s onderbelichten. Het resultaat is dat je weinig details van de persoon ziet of dat iemand een silhouet is geworden. Dit kun je voorkomen door te gaan overbelichten. De mate van overbelichting hangt echt af van de situatie waar jij je in bevindt.

Overbelichten kan op twee manieren: door de belichtingscompensatie op +1, +2 of +3 te zetten in de automatische of halfautomatische stand. Of door de camera in de volledig handmatige stand, handmatig te overbelichten. Dit kan bijvoorbeeld door het diafragma of de sluitertijd aan te passen. Gebruik de lichtmeter in de zoeker van je camera als leidraad.

Lees hier meer over de belichtingscompensatie

Onderbelichten met je camera

Wil je juist een krachtig silhouet met tegenlicht op de foto hebben? Dan moet je onderbelichten met je camera-instellingen. Dit werkt precies op de tegenovergestelde manier van overbelichten. In de halfautomatische of automatische stand kun je de belichting op -1, -2 of -3 zetten. In de handmatige stand kun je onderbelichten door te kiezen voor een hoger f-getal voor het diafragma, de ISO-waarde omlaag te zetten of de gekozen sluitertijd sneller te zetten. Je zult mogelijk even met de instellingen moeten experimenteren om tot het door jou gewilde resultaat te komen.

De flitser van je camera gebruiken

Wil je echt veel details in de foto zien, dan is het handiger om in te flitsen in plaats van te overbelichten. Het flitslicht vult de schaduwen dan in. Hiervoor kun je de ingebouwde flitser van je camera gebruiken, ook wel een opklapflitser genoemd. Maar wees je ervan bewust dat deze kleine flitser misschien niet krachtig genoeg is voor het moment én relatief weinig instelmogelijkheden heeft. Het uiteindelijke beeld kan iets minder natuurlijk overkomen dan wanneer je met daglicht werkt, maar het eindresultaat kan zeker mooi zijn.

Flitsen met een reportageflitser

Heeft je camera geen interne flitser of wil je graag meer controle over het flitslicht? Dan kun je een reportageflitser gebruiken voor het maken van portretten met tegenlicht. Je hebt dan veel meer instelmogelijkheden. Een extra voordeel is dat je voor een reportageflitser allerlei handige lightshapers (opzetstukken) kunt kopen om het flitslicht te verzachten en verder naar jouw wens vorm te geven. Daarnaast kun je de flitser los van je camera gebruiken en aansturen met een trigger en zelfs in combinatie gebruiken met een paraplu of softbox.

Ga naar alle reportageflitsers

Gebruik een reflectiescherm

Een reflectiescherm is een eenvoudige accessoire die je als portretfotograaf eigenlijk altijd bij je wilt hebben. Zodra je ‘m nodig hebt, klap je ‘m uit en kun je de schaduwen oplichten. Dit doe je door het licht, via de reflector, terug op je onderwerp te laten kaatsen. Er bestaan allerlei formaten en een reflector kan verschillende kleuren hebben. Het meest neutraal is de witte of zilverkleurige zijde. Ben je alleen? Neem dan een lampstatief en een houder voor het reflectiescherm mee. Dit is snel en met weinig moeite op te zetten én zo heb je je handen vrij. Het gereflecteerde licht ziet er heel natuurlijk uit.

Ga naar reflectieschermen | Bekijk lampstatieven en houders

Let op de scherpstelling

Door het tegenlicht kan de automatische scherpstelling van je camera er moeite mee hebben om goed scherp te stellen. De lens blijft dan bijvoorbeeld 'hunten', oftewel zoeken naar een goed punt van je onderwerp om de focus op te leggen. Als je hier last van hebt, is het verstandiger om handmatig scherp te stellen. Met slimme hulpfuncties zoals focus peaking is dit heel goed zelf te doen.

Durf te experimenteren

Niet alleen een reflectiescherm kan licht reflecteren. Daarom kan het leuk zijn om te experimenteren met bijzonder licht. Neem bijvoorbeeld een klein spiegeltje mee, een oude cd of een mini discobal. Ook de Lensbaby OMNI accessoires werken ontzettend goed bij tegenlicht. Je zult verbaasd zijn over hoe leuk een effect kan zijn!

Dit wil je meenemen voor portretfoto’s

Meer fotografietips lezen?

Advies over reportageflitsers
Advies over reportageflitsers
Een reportageflitser is handig in een donkere omgeving én geeft je veel mogelijkheden. Waar let je op bij het kopen van een flitser?
Lees meer
Alles over reflectieschermen
Alles over reflectieschermen
Een reflector is een handige accessoire! Leer over het oplichten van schaduwen, het tegenhouden én verzachten van licht.
Lees meer