Tips voor het werken met een lichtmeter

Meten is weten! Met een lichtmeter kun je continulampen of flitsers en de instellingen van je camera precies op elkaar afstemmen. Of dit nu in een studio of op locatie is. Op deze pagina lees je meer over het werken met een lichtmeter, welke verschillende soorten lichtmeters er zijn en waar je als beeldmaker op moet letten.

Bekijk alle lichtmeters

Wat is een lichtmeter?

Met een lichtmeter meet je de opbrengst van het licht in een gekozen opstelling, setting of locatie. Dit kan natuurlijk aanwezig licht zijn, een flitser of een continulamp. Elke lichtmeter en camera rekent met dezelfde vaste waarde. Namelijk 'middengrijs', vaak wel 18% grijs genoemd. Dit is voor het menselijk oog het midden van het wit naar zwart spectrum.

Als je altijd deze vaste waarde hanteert als wenselijke waarde kun je zo de lampen of de (analoge) camera perfect afstellen. De lichtmeter meet de waarde op één punt, dus niet het hele beeld. Voor het meten geef je op de lichtmeter de sluitertijd en de lichtgevoeligheid van de camera aan. Na de meting krijg je de juiste waarde voor het f-getal, het diafragma.

Welke lichtmeting moet je gebruiken?

Er zijn twee manieren om licht te meten op je onderwerp. Je kunt de lichtmeter tegen je onderwerp aanhouden en dan een opvallend licht meting doen. Er zijn ook lichtmeters waar je doorheen kunt kijken om zo een spotmeting te doen op afstand. Je meet dan reflectief in plaats van direct de lichtbron te meten. Let er goed op dat de lichtmeter in de juiste modus staat en dat aanwezige flitsers afgaan wanneer je het licht meet.

Zo moet je een lichtmeter gebruiken

Voordat je gaat meten is het handig om te weten wat voor beeld je wilt gaan maken. De lichtmeter geeft antwoord op een vraag, maar is geen fotograaf. Stel de lichtmeter eerst in voor het door jou gekozen doel zoals flitsen, continulicht, kleur of een combinatie. Je meet altijd naar de lichtbron toe:

Zet de lichtmeter op de juiste stand.
Stel de sluitertijd van je camera in, dit is vaak 1/125e voor tijdens het werken met flitsers en 1/50e of 180 graden voor videoproducties
Stel de gewenste ISO-waarde in op de camera
Voer deze waarden in op de lichtmeter
Houd de lichtmeter tegen je onderwerp - tussen je onderwerp en de lichtbron in - of kijk door de lichtmeter naar het punt dat je wilt meten
Bij flitsers maak je nu een testflits zodat de lichtmeter deze kan meten. Bij aanwezig licht en continu lichtbronnen krijg je direct resultaat op de lichtmeter
De lichtmeter laat nu het bijbehorende f-getal zien
Stel dat diafragma in op je camera

Nu kun je een foto maken met een correcte belichting op dat punt. Wil je liever een ander diafragma gebruiken om een specifiek beeld te kunnen maken? Dan moet je de lamp harder of juist zachter zetten of de ISO-waarde en sluitertijd van je camera aanpassen. Door aan de grote knop van de lichtmeter te draaien, kun je andere passende waardes inzien. De stapgrootte van het aantal stops kun je zelf instellen.

Heb je een grote oppervlakte die je wilt uitlichten met twee of meer lampen? Dan moet je waarschijnlijk meerdere keren het licht meten en tussendoor de intensiteit of afstand van de lampen tot het onderwerp of de achtergrond aanpassen, mocht de meting afwijken van je wens en doel. Een lichtmeter geeft altijd een goed inzicht in wat er gebeurt en helpt het proces van instellen te versnellen.

Professioneel licht snel en slim instellen

Een professionele lichtmeter is een handige accessoire waarmee jij als beeldmaker de volledige controle hebt over het licht. In bepaalde situaties zul je de lichtmeter slim moeten gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan het maken van product- of fashionfoto’s met een heldere witte achtergrond. De lampen die op de achtergrond staan gericht, zullen minstens twee of meer stops harder ingesteld staan dan de lamp die op je onderwerp gericht staat. Dit om te voorkomen dat de achtergrond op de foto’s grijs wordt. Voor het onderbelichten van de achtergrond is dit andersom.

De kleurnauwkeurigheid meten

Er bestaan lichtmeters die meer informatie kunnen geven dan alleen de lichtopbrengst. Luxe(re) modellen kunnen bijvoorbeeld de kleurnauwkeurigheid meten. Dit kan op een filmset enorm belangrijk zijn. Een productie duurt meerdere dagen en je wilt elke dag het f-getal en de kleurtemperatuur gelijk hebben. Zo hebben alle scènes van de film dezelfde uitstraling en dit scheelt veel werk in de postproductie. Ook voor fotografie is het constant houden van licht en kleur belangrijk, denk maar aan product- en foodfotografie. Vooraf één keer meten voorkomt uren in Lightroom of Photoshop.

Ook handig voor analoge fotografen

Analoge fotografie is een geliefde hobby die door steeds meer mensen wordt omarmd. Maar niet alle analoge camera’s hebben lichtmeting en dat is lastig. Juist voor analoge fotografen is een lichtmeter dé accessoire bij uitstek. Probeer de camera instellingen zelf in te schatten voordat je op locatie het licht meet met de lichtmeter. Je zult merken dat je inschattingen steeds nauwkeuriger worden!