Beweging in rallyfotografie

Condor Media

7 jaar geleden

Bij het fotograferen van rally’s zoals de Dakar Rally is voor elke foto de vraag: “hoe breng ik beweging in de foto?” Je hebt te maken met bewegende objecten en je wilt deze beweging ook in de foto’s overbrengen. Maar je wilt geen onscherpe foto’s. De eerste logische reactie is een hele snelle sluitertijd te kiezen van bijvoorbeeld van 1/1000 of 1/2000 seconde. Dan krijg je in ieder geval geen bewogen objecten. Maar je zult al snel zien dat dit geen spannende foto’s oplevert. De auto, motor of ander object bevriest als het ware. Het staat stil in de omgeving. Alles is scherp maar er ontbreekt wat. Dit is niet wat je wilt. Je wilt foto’s waar de actie vanaf spat. In dit blog een paar tips!

Meebewegen

Om beweging te brengen in de foto kun je verschillende dingen doen. De belangrijkste is “meebewegen” met het object. Dit doe je met een wat langere sluitertijd van bijvoorbeeld 1/100 of 1/125 sec. Door mee te bewegen met het object, ook wel panning genoemd, beweeg je tijdens het nemen van de foto mee met het object. De snelheid die je kiest is van verschillende factoren afhankelijk. Hoe snel beweegt het object? Wat is de afstand tot het bewegende object? Met welke brandpuntsafstand fotografeer je? En niet onbelangrijk, hoe bedreven ben je er in als fotograaf? Het beste is, zoals bij alles in de fotografie, proberen, proberen, proberen.

Panning werkt het beste als je niet te ver van een object staat (tot 10 meter) en de brandpuntsafstand niet te groot is (tot 50 mm). Afhankelijk van hoe bedreven je bent is het goed mogelijk om sluitertijden tot 1/125 te gebruiken. Maar als het object snel beweegt en je staat op een geringe afstand, geeft ook 1/640 prima resultaten. Werk in ieder geval altijd met een vaste sluitertijd die je zelf instelt. Geen automaat dus. Pas daarop zo nodig met behulp van ISO-instelling het gewenste diafragma aan of andersom. Maar dit is voor de beweging van minder groot belang. Primair is de gekozen sluitertijd. Zelf kies ik vaak voor een zo laag mogelijk ISO. Diafragma mag van mij als laatste variabele automatisch volgen.

Kijk naar de wielen

Om het resultaat te beoordelen kun je het beste allereerst naar de wielen kijken. Zit hier beweging in? Als de wielen “bevroren” zijn moet je een langere sluitertijd kiezen. Maar kijk ook naar de achtergrond. Als je meebeweegt zul je een onscherpe achtergrond krijgen. Soms is een beetje beweging al voldoende voor een mooie foto en ervoor te zorgen dat het object eruit springt. Wil je extreme snelheid benadrukken dan mag de achtergrond volledig vervagen. Dan moet je een nog langere sluitertijd kiezen. Met het risico dat ook het object onscherp wordt.

Fotografie tijdens een wedstrijd zoals de Dakar Rally is wat dat betreft net even wat anders dan fotograferen van bijvoorbeeld de Formule 1. Daar wil je nog meer de snelheid benadrukken. Maar beweegt ook het object met een grotere snelheid. De omgeving is minder belangrijk want vaak toch niet spectaculair. Bij de Dakar Rally gaat het ook over het object in de omgeving, die vaak bijzonder mooi is.

Hoe ga je staan?

Tot slot een belangrijke tip ter voorbereiding van het “meebewegen”; zorg dat je stevig en stabiel staat. Benen uit elkaar, iets door je knieën, ellebogen los van je lijf en draai vanuit je heupen. Een dynamische houding dus en altijd uit de hand. Zorg dat je voldoende bewegingsruimte hebt om je beweging volledig af kunt maken. Nadat je hebt afgedrukt gewoon door blijven bewegen. In de praktijk sta je dus dwars op de lijn die het object maakt. Dit lijkt wat onnatuurlijk omdat je al “gedraaid” begint (naar het aankomende object toe). Maar noodzakelijk om de beweging af te maken (met het langskomende object mee). Probeer het eens en je zult verrast zijn door de resultaten.

Andere mogelijkheden om beweging te krijgen in je foto’s

Naast het zogenaamde meebewegen zijn er verschillende andere factoren die de gewenste beweging aan het object kunnen geven. Zeker bij de Dakar Rally kan beweging worden geaccentueerd door onder andere opspattend water, stof en zand. Ook hier geldt weer dat veel proberen het sleutelwoord is. Bij opspattend water kan het zinvol zijn om een snellere sluitertijd te nemen om juist het opspattend water te bevriezen en te benadrukken. Anders vervaagt ook het water en dat maakt de foto minder spannend. Opspattend water kan prachtige beelden geven. Ook een spoor van stof geeft een mooi accent op de beweging. Het laat als het ware zien waar het object vandaan komt. In combinatie met het juiste licht en soms een beetje nabewerking geeft dit mooie resultaten.