Productreview Laowa 10mm f/2.8 Zero-D

Marijn Heuts

1 week geleden

Laowa staat al jaren bekend om zijn bijzondere arsenaal aan betaalbare en kwalitatief uitstekende objectieven. Of het nu gaat om extreme groothoeklenzen of macrolenzen met een meer dan 1:1 vergroting, Laowa heeft het allemaal. Tot voor kort waren al deze objectieven voorzien van een manuele scherpstelling. Met de Laowa 10mm f/2.8 Zero-D 10mm f/2.8 Zero-D lens brengt Laowa nu voor het eerst een lens met autofocus op de markt.

Bekijk de Laowa 10mm f/2.8 Zero-D

De 10mm f/2.8 is een full frame lens met een diafragma dat loopt van f/2.8 tot en met f/22. De beeldhoek is maar liefst 130 graden en het objectief stelt scherp tot 12cm voor de sensor. Anders dan veel andere extreme groothoeklenzen, heeft dit objectief een gangbare filtermaat van 77mm. De autofocus is beschikbaar op de Sony FE en Nikon Z versie, voor Canon RF en Leica L is de lens enkel beschikbaar met manuele scherpstelling.

Look en feel

Het objectief is fraai en modern vormgegeven met een mooie, blauwgrijze afwerking. De kenmerkende felblauwe Laowa-ring is uiteraard aanwezig. De lens voelt ondanks het geringe gewicht van 450 gram degelijk en stevig aan, met dank aan de metalen behuizing. De omvang valt reuze mee en voor dit objectief is dan ook altijd wel ergens een plekje in de tas te vinden.

De metalen zonnekap zit goed vast en ondanks dat deze met zijn geringe diepte niet veel strooilicht zal tegenhouden, is het een belangrijke bescherming tegen valschade aan de frontlens. De brede focusring draait soepel en de diagonale groeven maken de ring ook met handschoenen aan eenvoudig te bedienen. Het enige andere uiterlijke kenmerk is een kleine keuzeschakelaar om de lens van autofocus naar manuele focus te switchen. Zodra je de lensdop wegneemt, valt op hoe gering de frontlens van oppervlakte is. Deze frontlens is weliswaar bol, maar ligt verzonken, wat het gebruik van filters mogelijk maakt.

De bijgeleverde lensdop aan de achterzijde heeft een ietwat afwijkend, ondiep ontwerp, waardoor deze helaas niet op andere objectieven met een Sony-vatting past. Andere lensdoppen passen wel op dit objectief.

Gebruik

10mm is echt extreem groothoek. Aan het korte eind van het spectrum telt een millimeter minder zwaarder dan een millimeter meer of minder op een telelens. Met een beeldhoek van 130mm heb je de hele wereld in beeld. Dat maakt de lens uitermate interessant voor het fotograferen van majestueuze landschappen. Met name grootse landschappen zonder te veel kleine details zijn geschikt. In een klein Nederlands natuurgebied krijg je al gauw te veel afleiding in beeld. Berglandschappen zoals in Scandinavië of de Alpen zijn echt de natuurlijke habitat van deze lens. Hou wel rekening met de afstand tot de bergen, want met 10mm komt zelfs de grootste berg nog klein in beeld.

Wat ook klein in beeld komt zijn je statiefpoten en voeten! Een lens met een perspectiefwerking als deze gebruik je doorgaans om een onderwerp op de voorgrond prominent in beeld te brengen. Dan kantel je de lens op het statief naar beneden voor veel voorgrond en weinig lucht. Doe je dat te ver, dan komen je statiefpoten in beeld. Alleen op de laagste stand van je statief is dat niet het geval; de poten steken dan minder ver uit. Dat is niet altijd de gewenste hoogte, omdat bergen dan achter je onderwerp kunnen verdwijnen en het middenterrein wegvalt. Je kunt de statiefpoten eenvoudig wegretoucheren als ze toch in beeld komen, of je neemt genoegen met iets minder voorgrond. Als alternatief fotografeer je uit de hand, maar dat werkt natuurlijk alleen als je niet met lange sluitertijden wil werken.

Naast landschappen is deze lens ook thuis in de stad. Door de minimale vertekening van de Zero-D lens komen gebouwen fraai in beeld. Door de minimale scherpstelafstand kun je met dit objectief ook heel dicht op niet al te grote onderwerpen kruipen. Door het bijzondere perspectief van de extreme groothoek krijgen vormen, lijnen en structuren extra dynamiek.

De autofocus werkt snel en stil. Nu is op 10mm de scherptediepte op elke scherpstelafstand gigantisch. Zelfs op f/4 loopt de scherptediepte nagenoeg altijd van zo’n 50cm tot oneindig. Je zou denken dat het nut van autofocus dan gering is. Dat verandert zodra je de lens gaat gebruiken voor bewegende onderwerpen op korte afstand. Denk aan portretten van mensen en dieren waarbij de typische vertekening van een groothoek voor een komisch effect wordt ingezet. Op zulke korte afstanden is de scherptediepte echt beperkt en dan is het prettig als je op een goede autofocus kunt vertrouwen. Zeker in combinatie met eye-autofocus op mijn Sony A7 IV is het maken van scherpe portretten een koud kunstje. Ook videomakers zullen de snelle en accurate autofocus kunnen waarderen bij het filmen van voorwerpen op korte afstand van de lens.

Omdat je op 10mm echt alles in beeld krijgt, was ik benieuwd naar de vignettering bij het gebruik van filters. Mijn verrassing was groot toen bleek dat van vignettering bij gebruik van een regulier polarisatiefilter nauwelijks sprake was, en met een slim filter zelfs helemaal niet. De Benro FH100M3 filterhouder staat wat verder van de frontlens af en kwam aan de zijkanten daarom wel duidelijk in beeld. Vermoedelijk is dat euvel opgelost als je een van de drie filterslots er af haalt. Gek genoeg verdwenen de randen van de filterhouder ook uit beeld zodra er een ND en/of ND Grad filter in de houder werd gemonteerd. Vermoedelijk blokken deze filters het directe zicht op de filterhouder. Hoe dan ook, het is een fijne bijkomstigheid. Zeker voor wie bijvoorbeeld met lange sluitertijden aan de kust of in de stad werkt, is het kunnen gebruiken van reguliere filtersystemen op deze lens echt een groot voordeel. Andere extreme groothoekobjectieven vereisen speciale, grote filterhouders met evenzo grote (en dure en kwetsbare) filters.

Beeldkwaliteit

De scherpte van de gemaakte foto’s is prima in orde. Zeker in het midden van de opname is alles ragscherp. Naar de randen toe wordt het iets minder, een kenmerk van de meeste extreme groothoekobjectieven. Storend is dat pas als zich langs de randen in de achtergrond voorwerpen bevinden die buiten de scherptediepte vallen. In combinatie met het verlies aan beeldkwaliteit aan die randen oogt het dan wat minder scherp. Meestal zal vanwege de grote scherptediepte op 10mm alles van voor tot achter scherp zijn en dan is het verlies aan beeldkwaliteit langs de randen en in de hoeken minimaal.

Rond contrastrijke delen van de foto ontstaat een duidelijk chromatische aberratie. Met een enkele muisklik in Lightroom is die weg. Zodra het lensprofiel voor dit objectief beschikbaar is, geldt dat ook voor de vignettering die bij de grotere diafragmaopeningen duidelijk zichtbaar is. Die vignettering is overigens bepaald niet lelijk en in veel gevallen besloot ik deze niet te verwijderen, omdat de optische vignettering van het objectief mooier uitpakte dan een later digitaal in Lightroom toegevoegde vignettering.

Met zijn enorme beeldhoek en grote lichtsterkte komt deze lens ook goed van pas voor nachtfotografen die de Melkweg of het Noorderlicht willen vastleggen. Zeker in het midden van het beeld komen sterren fraai en scherp in beeld. Langs de randen heeft het objectief last van coma, wat ervoor zorgt dat sterren als komma’s in beeld verschijnen.

Conclusie

De Laowa 10mm f/2.8 Zero-D lens is een fraaie aanwinst voor landschapsfotografen, architectuurfotografen en nachtfotografen. Daarnaast kan deze lens ook worden ingezet voor opvallende portretten van mensen en dieren, en kan de lens verrassende resultaten opleveren in minder voor de hand liggende situaties. Dit objectief leent zich bij uitstek voor experimenteren. De bouwkwaliteit is zeer degelijk, de autofocus werkt feilloos en de beeldkwaliteit is zeker in het centrum van de opname dik in orde. Het kunnen gebruiken van reguliere filtersystemen is een absolute meerwaarde voor een lens met een dergelijk kort brandpunt!

Bekijk de Laowa 10mm f/2.8 Zero-D