Series fotograferen

Robert Doeleman

6 jaar geleden

Een fotografie-leraar zei ooit tegen mij: "Als je vooruit wilt in de fotografie en je eigen stijl wilt ontwikkelen, ga een serie creëren." Ik denk dat hij expres het woord "creëren" heeft gebruikt, want een serie ontstaat meestal en is niet iets wat per definitie helemaal van tevoren is uitgedacht. Ik kom daar later op terug. Waarom schrijf ik dan toch een blog over series, als dit vooral een ontdekking van jouw eigen fotografie moet zijn? Ik doe dit vooral omdat ik het leuk vind, maar voornamelijk om mijn proces van het tot stand komen van een serie uit te leggen. Daarnaast omdat dit ook voor mij weer focus, aandacht en onverwachte foto’s oplevert. Kortom een manier om jezelf te verbeteren en om gefocust op pad te gaan.

Wat is een serie?

De definitie van “serie” is volgens de Van Dale een "aaneensluitende reeks: een serie platen". Oftewel een reeks die enige aaneensluiting heeft of zoals ik het interpreteer “een gelijkenis of uitgangspunt”. Fotoseries draaien meestal om het neerzetten van een onderwerp om dit onderwerp vervolgens uitdiepen. Soms vanuit verschillende perspectieven, soms juist vanuit één standpunt om de serie te versterken.

Hoe kom je tot een serie?

Wat je ook doet, meestal ontstaat een serie omdat je bezig bent met het fotograferen van een onderwerp wat vaker terugkomt. Dit is dus niet perse een bedacht plan of een vast kader. Het kan, maar gebruik vooral de creatieve focus. Deze focus, tezamen met jouw eigen creativiteit, kunnen de serie een andere richting geven die je eerder niet voor mogelijk hield. Daarmee geef je invulling aan jouw eigen stijlontwikkeling.

De serie

Voor mij is deze serie dus vanzelf ontstaan, omdat ik terugkijk en zie dat ik een aantal repeterende foto’s heb gemaakt die mij interesseren en waar ik meer mee kan. Terugkomend op de zinsnede "niet iets wat per definitie helemaal van tevoren is uitgedacht" is in dit geval toepasbaar. Vanaf dit moment ligt de focus op het onderwerp, maar nog niet per definitie op de uitvoering. De uitvoering is een soortgelijke zoektocht voor mij. Kortom een creatief pad.

Nu moet ik natuurlijk uitleggen waarom dit onderwerp mij nu interesseert en dus resulteert in een serie. Voor mij is het nog een afweging tussen een tweedeling die ik zie; enerzijds "licht en donker", anderzijds "kleurrijk en fris". Ik neig nu richting de licht- en donker-variant, zeker rond de winter, met de laagstaande zon en het invallende zonlicht. Dit fascineert mij enorm.

Hoe maak ik de foto’s?

In deze serie fotografeer ik met de Fujifilm X-T2. Een systeemcamera met continue live view maakt het zetten van een compositie een stuk makkelijker. Tezamen met het continu zichtbaar zijn van de belichting, kan ik daarmee het licht en donker aspect extra "aanzetten". Dus op zoek naar het contrast dus.

Ik fotografeer voornamelijk vanuit het 50mm perspectief met een vast-brandpunt-objectief. Dit is een lichtsterke lens, waarbij ik soms kan kiezen tussen een kleine scherptediepte en focus of juist een ultiem scherpe foto van rand tot rand en van voor naar achteren. Het gebruik van een telelens kan natuurlijk ook, wat maakt dat het beeld wordt gecomprimeerd en daarmee het bos nog "voller" lijkt, dan dat het daadwerkelijk is.

Ik prefereer op dit moment het beeld van de 50mm, wat deze serie verder gaat brengen in mijn mening. Daardoor heb ik ook gelijk een keuze te maken of de andere foto’s die met een groothoek objectief zijn gefotografeerd nog wel tot deze serie behoren, maar dat is een vraag voor later.

Hoe verder?

Ik ga verder met mijn zoektocht en verplaats mijn focus naar het licht- en donker-aspect. Zo zie je maar dat bij het starten van een serie een perspectief kan veranderen en de serie, zeker in dit geval, op een andere manier belicht kan worden. Dit maakt dat je op zoek moet gaan naar een juiste invulling van de serie die bij jouw fotografie past en daarmee je eigen stijl gaat vinden in de serie en uiteindelijk in jouw fotografie.

Dit maakt dat het fotograferen en het opzetten van een serie jouw eigen fotografie doet versterken, verbeteren en vooruit brengt. Dus uiteindelijk kan ik het alleen maar eens zijn met mijn oud-docent. Een serie brengt je verder in jouw eigen stijl. Kijk naar de foto’s die je hebt gemaakt, waar de gelijkenissen zitten en waar je trots op bent. Zit er een gelijkenis in? "Start een serie, leer van deze focus en breng je fotografie daarmee verder." Dat is mijn advies.