De Nikon D850 praktijktest in Spitsbergen

Harald Lavooij
5 jaar geleden

Dit is het tweede deel van het reisavontuur waarin ik mijn nieuwe camera, de Nikon D850, onder relatief extreme omstandigheden in de praktijk aan de tand voel. Voor het eerste blog ben ik afgereisd naar de Sahara woestijn in Marokko.

Voor dit tweede deel ben ik twee keer afgereisd naar het arctische Spitsbergen (Noors: 'Svalbard'), een eilandengroep in de Noordelijke IJszee, zo’n 600 kilometer boven Noorwegen en circa 1300 kilometer van de Noordpool. Het ruige landschap bestaat voornamelijk uit steile bergen en gletsjers. De eerste keer was in februari 2018, tijdens de naweeën van de poolnacht waarbij naast de temperatuur het gebrek aan daglicht een uitdaging was. De tweede keer ging ik begin mei 2018, toen het 24 uur per dag licht was en ik de focus (letterlijk) heb gelegd op het vastleggen van wildlife.

Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 1

De bagage

Zoals waarschijnlijk elke (reis)fotograaf weet, is het een uitdaging om niet al te veel mee te nemen. Zelf zou ik het liefste mijn hele arsenaal meenemen. Je hebt het tenslotte niet voor niets, maar dát is verre van praktisch.

Beide keren heb ik de Nikon D850 voorzien van een Nikon GP-1A gps-module, een XQD-kaart voor de RAW’s en een SD-kaartje voor de JPEG’s als back-up. In februari nam ik drie objectieven mee, de 'alleskunner' Nikon 28-300mm f/3.5-5.6 met zowel een UV- als een polarisatiefilter, de Nikon 24-70mm f/2.8 en de Nikon 14-24mm f/2.8. De tweede keer nam ik mijn Nikon 200-500mm f/5.6, de Nikon 24-70mm f/2.8 en de Nikon 14-24mm f/2.8 mee.

Omdat de kou veel eist van mijn batterijen neem ik alle accu’s mee die ik heb: vier Nikon EN-EL15(A) accu's. Tenslotte mijn Sirui carbon statief met Manfrotto 327RC2 en, voor wat onderhoud tussendoor, een blaasbalg en een microvezeldoekje.

Lage temperaturen

Op Spitsbergen kan het extreem koud zijn, gemiddeld rond de -20°C met uitschieters tot wel -40°C. Voor mij als mens al niet niks, maar voor mijn apparatuur al helemaal een uitdaging. Nikon meldt een werktemperatuur voor de D850 van 0-40°C en een maximale luchtvochtigheid van 85%.

Condensatie

Voor het gebruik van mijn spullen in de kou ben ik niet zo bang, maar 'condensatie' jaagt mij de stuipen op het lijf. Condensatie treedt op wanneer je met je koude apparatuur de warmte van binnen ingaat. Dit kan resulteren in kleddernatte apparatuur (ook van binnen), kortsluiting en vocht in je lenzen. De truc is om je apparatuur langzaam op temperatuur te laten komen in bijvoorbeeld een tas of plastic zak. Voor dit doel neem ik een paar grote stevige diepvrieszakken mee (erg simpel, maar ik kon geen kant-en-klaar product vinden voor dit doel) waarin ik de apparatuur verpak voordat ik de warmte in ga. In de afgesloten zak vol droge buitenlucht laat ik de apparatuur dan binnen langzaam op temperatuur komen. Een bekend negatief effect van kou is dat batterijen veel slechter functioneren en sneller leeg zijn. De batterijen bewaar ik dan ook op een warm plekje (broekzakken) als ik buiten ben.

Een polarisatiefilter

Voor deze trips wilde ik een circular polarisatiefilter aanschaffen. Omdat ik niet precies wist wat ik moest kiezen, nam ik contact op met de Cameranu klantenservice. Ze adviseerden mij een professioneel filter van Hoya, maar ik heb dit advies in de wind geslagen en voor een goedkoper alternatief gekozen. Dát was een grote en domme fout! Het filter dat ik nu heb is dikker, waardoor al mijn foto’s van een onbedoeld vignet werden voorzien. Dat is eenvoudig weg te snijden, maar zonde van de pixels van de D850!

Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 2

Een bijkomend (groot) nadeel van een dergelijk filter is het relatief hoge lichtverlies, wel tot twee stops! Omdat de zon in februari nog niet boven de bergen kwam en ik een niet al te lichtgevoelig objectief gebruikte (f/3.5-f/5.6), moest ik de belichting op de D850 hiervoor aanpassen. Door de ISO te verhogen en te overbelichten (EV +1 of +2), kreeg ik mooiere resultaten in het winterse landschap. Door het CPL-filter te draaien krijg je totaal andere kleuren en belichting, ik vind dat erg fraai!

Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 3
Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 4

Witbalans

Fotograferen in de sneeuw levert vaak (te) blauwe sneeuw op, omdat de automatische witbalans van de camera de witte wereld niet goed interpreteert. Ik liet de camera staan op automatische witbalans omdat ik in RAW fotografeer en naderhand de witbalans eenvoudig kan corrigeren in Adobe Lightroom, zie onderstaande voorbeelden.

Om in de snijdende kou je camera eens lekker in te gaan stellen is niet erg handig. Het is dus zaak om, voordat je op pad gaat, de belangrijkste instellingen al gemaakt te hebben. Ik koos voor manuele stand (M), EV op 0 en ISO op automatisch. De instellingen voor de sluitertijd en het diafragma zijn ook met dikke wanten eenvoudig te maken op de D850.

Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 7
Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 8

Handschoenen

Wanneer je uitgebreidere instellingen wilt maken, zitten je dikke wanten in de weg. Ik droeg onder mijn wanten hele dunne handschoentjes zodat ik de camera wel goed kon bedienen tijdens het fotograferen. Maar ik moet ervoor zorgen dat ik de volgende keer van die handschoentjes heb waarmee ik ook een aanraakscherm kan bedienen. Nu moest ik ze uitdoen als ik een instelling via het aanraakscherm wilde aanpassen.

Scherpstelling en burst

Tijdens mijn tweede trip naar Spitsbergen, eerste week van mei 2018, was het licht geen enkel probleem meer. Het is er dan 24 uur per dag licht vanwege de midzomernachtzon, dus een verhoogde ISO en compenseren is niet meer nodig.

Mijn voornaamste reden om deze tweede keer te gaan was het fotograferen van wildlife en jagende ijsberen in het bijzonder. Hierbij speelden het focussen en de burst, met 7 frames per seconde en met het optionele battery pack MB-D18 zelfs 9 frames per seconde, een voorname rol.

Omdat de dooi al behoorlijk was ingezet, was het afreizen per sneeuwscooter naar 'ijsberenland' op het pakijs aan de oostkust helaas geen optie meer. In plaats hiervan heb ik een boottocht geboekt om daarmee op zoek te gaan naar ijsberen. De achter de boot aan vliegende meeuwen boden mij een geweldige mogelijkheid om naar hartenlust te oefenen met de diverse focusinstellingen (AF-S en AF-C).

Het volgen van de snel vliegende meeuwen met de camera in AF-C (continu auto focus) viel, ondanks de relatief grote lens (500mm), erg mee. Toch was het niet eenvoudig om precies op de vogel te blijven mikken, waardoor de camera soms scherp stelde op de achtergrond. Gelukkig biedt de Nikon D850 daarvoor diverse autofocus standen, zelfs tot 153-punts autofocus en 3D-tracking. Ik gebruikte de camera in 9-punts autofocus in de AF-C stand en klikte er vrolijk op los met de burst van 7 opnames per seconde (camera in Ch-mode). Hierdoor zaten er behoorlijk wat mooie, scherpe opnames bij en niet alleen maar toevalstreffers.

Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 15
Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 16
Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 17

Gebruik de DX-modus

Hoewel de voorgangers van de D850 ook al over een DX-mode beschikten, heb ik tijdens deze reis ontdekt dat het fotograferen met een fullframe camera met 45 megapixel in DX-mode grote voordelen oplevert. Zo heb je ineens veel meer zoombereik en je kunt meer opnames kwijt op je kaartjes, omdat de foto’s 'maar' zo’n 20 megapixel zijn. En het scheelt je een hoop croppen in post processing. Vooral bij het fotograferen van wildlife vind ik dit een groot voordeel.

Helaas heb ik geen ijsberen gezien. Daarvoor zal ik toch nog een ander keertje moeten afreizen naar het poolijs aan de oostkust van Spitsbergen. Wél werden we getrakteerd op een aantal luierende walrussen...

Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 18
Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 19

Tips op een rijtje

  • Bezuinig niet op een polarisatiefilter
  • In sneeuwgebieden moet je iets overbelichten (EV +2/3 of +1)
  • Fotografeer in RAW en/of experimenteer met de witbalans indien nodig
  • Neem pedaal- of diepvrieszakken mee om condensatie te voorkomen
  • Zorg voor dunne onderhandschoenen, geschikt voor een touchscreen
  • De DX-mode heeft grote voordelen bij het fotograferen van wildlife
  • Snel bewegende objecten fotograferen in de AF-C stand
Met de Nikon D850 naar Spitsbergen - 20

Auteur

Harald Lavooij

Freelance fotograaf Harald Lavooij heeft een speciale voorliefde voor alles wat digitaal is of digitaal kan worden. Al van kinds af aan was hij geïntrigeerd door fotografie. Zodra het kan, combineert hij fotografie met reizen en hij gaat dan ook naar bijzondere bestemmingen. In zijn fototas vind je een Nikon D850 en een D810, een 14-24mm, 24-70mm en de 200-500mm.

Bekijk alle berichten

Blijf op de hoogte

Houd mij op de hoogte van laatste nieuwtjes, interessante blogs en aanbiedingen.